Quảng Trị - Mùa Hè
Đỏ Lửa 1972
Lực lượng CSBV
:
Để tấn chiếm Quảng Trị, mặt trận
B5 CSBV đă tung ra một lực lượng tương
đương 6 Sư đoàn gồm có :
- Sư đoàn 304 do Hoàng Đan chỉ huy, gồm 3 Trung
đoàn 66, 24, 29 với sự yểm trợ của Trung
đoàn 38 pháo, 4 Trung đoàn pḥng không 230, 232, 241 và 280, 2
Tiểu đoàn Hỏa Tiển, một Trung đoàn 202
chiến xa , và một Tiểu đoàn Công Binh tấn công vào
mặt phía Tây Quảng Trị..
- Sư đoàn 308 do Phạm Hồng Sơn chỉ huy và
Hoàng Minh Thi làm chính Ủy gồm 3 Trung đoàn 103, 88 và 57
được tăng cường hai Trung đoàn 48 và 27
Bộ Binh, Tiểu đoàn 15 biệt lập, Hai Trung
đoàn Pháo 164 và 84, một Trung đoàn pḥng không, hai Trung
đoàn chiến xa 203 và 204, hai Tiểu đoàn Công Binh,
một Tiểu đoàn đặc công và 3 Trung đội
Hóa Học tấn công từ hướng Bắc.
- Hai Tiểu đoàn Đặc Công 31 & 25 phối hợp
với Tiểu đoàn 47 địa phương Vĩnh
Linh và Đoàn Đặc Công Hải Quân 126 do Bùi Thúc
Dương chỉ huy tấn công vào mặt phía Đông
Cửa Việt, Gio Linh và Triệu Phong.
- Sư Đoàn 325, Sư Đoàn 320B và SĐ312 trừ
bị ém quân tại biên giới Lào Việt.
- SĐ324B do Giáp Văn Cương chỉ huy và Lê Tự
Đồng làm chính ủy với 3 Trung Đoàn 6, Trung
Đoàn 803 và Trung Đoàn 29 thuộc mặt trận Thừa
Thiên, di chuyển vào thung lủng Ashau áp lu75c mạnh trên
thành phố Huế.
- 2 Trung Đoàn Biệt Lập 5 và 6 từ thung lủng Ashau
ở phía Tây Trường Sơn tiến về đe
dọa thành phố Huế và Đà Nẵng..
Lực lượng Quân
Lực VNCH :
Lực lượng VNCH có các đơn vị sau đây :
- SĐ3BB đóng tại căn cứ Ái Tử, do Chuẩn
Tướng Vũ Văn Giai làm Tư Lịnh.
- Trung Đoàn 2 đóng tại căn cứ Tân Lâm, A4 Cồn
Thiện, Fuller C2 và C3.
- Trung Đoàn 56 đóng tại căn cứ Cam Lộ, Khe
Gió và Carrol. (hay Tân Lâm là căn cứ hỏa lực lớn
nhất tại vùng giới tuyến) .
- Trung Đoàn 57 đóng tại Căn cứ C1, A1, A2 và A3.
- Thiết Đoàn 11 Thiết Kỵ đóng tại Sharon.
- LĐ147 / TQLC đóng tại Căn cứ Hỏa lực
Mai Lộc, Núi Bá Hộ, Holcomb và Sarge.
- LĐ258 / TQLC đóng tại căn cứ Hỏa lực
Pedro, Anne, Janne và Barbara.
- Liên Đoàn 1 BĐQ gồm các Tiểu đoàn 21, 37 và 77.
- Liên Đoàn 4, 5 BĐQ tăng cường
- Trung Đoàn 4/SĐ2BB.
- Lữ Đoàn 1 Kỵ Binh ,Thiết
đoàn 17 (M113) và Thiết đoàn 20 (M48),
- Tiểu Đoàn 24 Địa Phương Quân + NQ
- 8 Tiểu Đoàn Pháo binh
- SĐ TQLC.: gồm 3 Lữ Đoàn do Chuẩn Tướng Bùi
Thế Lân làm Tư Lệnh
- SĐ ND với 3 Lữ Đoàn do Trung Tướng Dư Quốc
Đống làm Tư Lệnh.
Lịch sử Tỉnh
Quảng Trị và Cổ Thành.
Tỉnh Quảng Trị phía Bắc giáp Quảng B́nh, phía
Đông giáp Đông Hải, phía Nam giáp tỉnh Thừa Thiên
Huế, phía Tây là dăy Trường Sơn và nước Lào.
Diện tích khoảng 4700 km2. Tỉnh lỵ Quảng
Trị cách thành phố Huế 55 km (34 miles) và cách Sài G̣n 1227
km (767 miles) về hướng bắc.
Phía Đông Quảng Trị là đồng bằng hẹp,
phía Tây là rừng núi thuộc Trường Sơn, chiếm
gần hai phần ba diện tích tỉnh. Ba sông chính của
tỉnh là Bến Hải, Cam Lộ và Sông Thạch Hàn. Sông
Bến Hải phát nguồn từ dăy Trường Sơn ra
đến biển ở cửa Tùng, dài 75 km (47 miles). Sông
Thạch Hàn (c̣n gọi là sông Quảng Trị) chảy
từ quận Hương Hóa và quận Cam Lộ, rồi
đổ ra cửa Việt. Sông Cam Lộ (c̣n gọi là sông
Bồ Điền) là con sông đào nối sông Bến
Hải với sông Thạch Hăn, chảy qua hai quận
Hương Hóa và Cam Lộ. Ngoài ra tỉnh c̣n có một
số ḍng sông nhỏ như sông Mỹ Chánh, sông Nhung...
Bờ biển Quảng Trị dài 66 km (41 miles), ngoại
trừ vùng cửa Tùng lởm chởm đá, suốt bờ
biển đều bằng phẳng và có nhiều cát, nên
không lập được các hải cảng.
Đất Quảng
Trị xưa đă là đất Lập Quốc của
Việt Nam, một phần của bộ Việt
Thường, một trong 15 bộ của nước
Văn Lang. Năm 1069, vua Lư Thánh Tông đánh Chiêm Thành và
bắt được vua Chiêm là Chế Củ. Chế
Củ liền dâng ba châu Địa Lư, Ma Linh và Bố Chính
(bây giờ là Quảng B́nh, Quảng Trị).
Năm 1306, Chế Mân dâng hai châu Ô, Lư làm sính lể
để cưới Huyền Trân Công Chúa. Năm 1307, vua
Trần Nhân Tông đổi Châu Ô làm Châu Thuận, Châu Lư làm
Châu Hóa. Châu Thuận gồm đất Phong Điền,
Triệu Phong, Hải Lăng Quảng Trị ngày nay.
Tháng mười năm Mậu Ngọ (1558), chúa Nguyễn
Hoàng được vua Lê cử vào trấn đất
Thuận Hóa, lập d́nh ở Ái Tử thuộc phủ
Triệu Phong. Năm 1804. vua Gia Long đặt lại tên là
dinh Quảng Trị. Tên Quảng Trị có từ đó.
Năm 1831, Minh Mạng đặt làm trấn, sau
đổi làm tỉnh. Đến đời vua Tự
Đức cải làm đạo, nhưng lại
đổi thành tỉnh vào năm 1876.
Trước năm 1975, Quảng Trị có các quận
như Gio Linh, Trung Lương, Hương Hóa, Hải
Lăng, Cam Lộ, Mai Lĩnh và Triệu Phong
Hơn hai thế kỷ
trước, Cổ Thành Quảng Trị là thành lũy quân
sự của nhà Nguyễn được xây cất từ
đầu đời vua Gia Long (1802), tới năm 1827 vua
Minh Mạng cho xây lại bằng gạch. Chu vi
tường thành gần 2.000 m, cao 9,4 m, dưới chân dày
12 m, bao quanh có hệ thống hào, bốn góc thành là 4 pháo
đài cao nhô hẳn ra ngoài. Trong những năm 1809-1945 nhà
Nguyễn lấy làm thành lũy quân sự và trụ sở
hành chính. Thành được xây theo lối kiến trúc thành
tŕ Việt Nam với tường thành bao quanh h́nh vuông
được làm từ gạch nung cỡ lớn; kết
dính bằng vôi, mật mía và một số phụ gia khác trong
dân gian như mủ cây Ô-Dước. Thành trổ bốn
cửa chính Đông Tây Nam Bắc. Sau chiến dịch mùa
"Hè đỏ lửa" 1972 toàn bộ Cổ Thành
Quảng Trị gần như bị san phẳng; chỉ
c̣n sót lại một cửa hướng Đông
tương đối nguyên h́nh và vài đoạn
tường thành cùng giao thông hào bên ngoài chi chít vết bom
đạn
Phóng đồ mặt trận Quảng Trị ( do
Trần Đổ Cẩm vẻ )
Để bảo vệ khu vực Quảng Trị. Quân Lực
VNCH phối trí các đơn vị như sau: SĐ3BB tân
lập trách nhiệm bảo vệ Quảng Trị. Tư
Lệnh là Chuẩn Tướng Vũ Văn Giai bản
doanh Sư Đoàn đặt tại Ái Tử. Trung Đoàn 2,
một Trung Đoàn cũ của SĐ1BB, đóng tại các
căn cứ A4 hay là Cồn Thiện, Fuller, C2 và C3. Trung Đoàn
56 đóng tại các căn cứ Hỏa Lực Cam Lộ,
Khe Gió, và Tân Lâm (Carroll). Trung Đoàn 57 đóng tại CCHL C1 ( Gio Linh), A1, A2 và A3 . Ngoài ra SĐ3BB c̣n
được tăng phái 2 Lử Đoàn TQLC. Lữ
Đoàn 147 TQLC đóng ở CCHL Mai Lộc, núi Bá Hộ, Sarge,
Holcomb. Lữ Đoàn 258 đóng tại Pedro (Phượng
Hoàng), Anne, Jane, Barbara . Hai
Lữ Đoàn TQLC có nhiệm vụ trấn giữ mặt phía
Tây của Quảng Trị.
Sư đoàn 3 bộ binh được thành lập ngày 1
tháng 10 năm 1971, có quân số vào khoảng 11.203
người. Trong các đơn vị cơ hửu, chỉ
có Trung Đoàn 2 BB rất thiện chiến, v́ là một
đơn vị tác chiến lâu đời của Sư
đoàn 1 BB, lừng danh miền giới tuyến. Riêng hai
trung đoàn 56 và 57 tân lập, mà quân số được
bổ sung, từ các lao công đào binh,, quân dịch và các
đơn vị ĐPQ + NQ Vùng 1 chiến thuật.. Sư
đoàn cũng chưa có kinh nghiệm hành quân và tác chiến
cấp vùng..
B́a báo TIME số tháng 04 năm 1972
Diển Tiến :
Khởi động chiến dịch tại Quân Khu 1 VNCH,
Tướng CSBV Vơ Nguyên Giáp xua 45.000 quân vượt qua sông
Bến Hải với hằng trăm chiến xa, hằng
trăm đại pháo và một lực lượng
tương đương 6 Sư đoàn bộ binh
tổng tấn công lấn chiếm tỉnh Quảng
Trị, Ải địa đầu cực Bắc VNCH..
Đồng thời tung SĐ324B cùng 2 Trung Đoàn Biệt Lập 5 và 6
từ thung lủng Ashau ở phía Tây Trường Sơn
tiến về đe dọa thành phố Huế và Đà
Nẵng
Ngày 30/3/1972 đúng 12 giờ trưa,lợi dụng cơ
hội thay đổi vùng trách nhiệm của các Trung
Đoàn 56 và Trung Đoàn 57 thuộc SĐ3BB. Bô đội
CSBV bắt đầu pháo kích dữ dội vào các căn
cứ trong vùng giới tuyến Carol, Mai Lộc, Sarge, núi Bá
Hộ, Tân Lâm, Cồn Thiên, Đông Hà và Quăng Trị. Pháo binh
cộng sản, với các loại đại bác ṇng dài 130
ly, cũng như hỏa tiển 122 ly tầm xa 27.5 km,
từ Vĩnh Linh bên kia cầu Hiền Lương,
đồng loạt bắn phá các căn cứ hỏa
lực của VNCH, với mức độ tàn phá kinh
khủng chưa từng có. Ngay lúc đó, cũng là thời
gian hai Trung đoàn 2 và 56/SĐ3BB, đang hoán chuyển vùng, nên
bị tổn thất nặng nề về nhân mạng,
nhiều vị trí pḥng thủ bị bỏ ngỏ,
đồng thời làm cho tinh thần binh sĩ, nhất là
Trung đoàn 56 giao động mạnh. Sau đó, Cộng
quân huy động các đơn vị chủ lực
của 2 SĐ304 và 308 cùng 3 Trung Đoàn biệt lập của B5,
một Trung Đoàn Đặc Công và 2 Trung Đoàn Chiến
Xa 203 và 202 vượt khu Phi Quân Sư chia thành 4 mủi
tấn công cường tập vào tuyến pḥng thủ
của các đơn vị bộ chiến Việt Nam
Cộng Ḥa đang trấn đóng các căn cứ tại
phía Tây và Bắc Quảng Trị.
Các mũi tấn công đầu tiên nhắm vào các căn
cứ của Trung Đoàn 2/3BB là Fuller và Cồn Thiên A4, hai
mủi khác nhắm vào Trung Đoàn 57 tại các Căn
cứ A1 và A2. Hai căn cứ hỏa lực
lớn của SĐ3/BB và TQLC tại Carroll và Mai Lộc
bị pháo kích nặng nề và liên tục, v́ thế không
yểm trợ được cho quân bạn. Thời
tiết trong mấy ngày đầu của cuộc chiến
rất bất lợi cho các đơn vị VNCH. Trần
mây thấp và mưa gió, phi cơ chiến thuật, quan sát
và trực thăng tiếp tế tản thương VN và
HK đă không thể hoạt đông hữu hiệu
để yểm trợ đươc cho quân bạn.
Hỏa lực pháo binh CSBV đă gây tổn thất và kinh
hoàng cho dân chúng thuộc 3 quận lỵ giới tuyến,
khiến trên 50,000 đồng bào bỏ nhà cửa, chợ
búa, ruộng vườn, đổ dồn ra quốc
lộ 1 và 9 để chạy giặc về hướng
thành phố Quảng Trị phía Nam.
Đến 6 giờ chiều ngày 30/3, hai vị trí của
TĐ4/TQLC tại Núi Bá Hô và Sarge bị pháo kích trên 600
quả đại bác và hỏa tiễn đủ loại,
70 phần trăm công sự pḥng thủ bị phá hủy,
nhiều quân sĩ tử thương và bị
thương. Đến 10 giờ 45 đêm 31/3, địch
quân tập trung tấn công biển người tràn ngập
căn cứ Sarge. Đến 4 giờ sáng hôm sau ngày 1/4/1972,
TĐ4/TQLC bị tổn thất nặng phải triệt
thoái khỏi 2 cứ điểm Núi Bá Hô và Sarge, đến
6 giờ chiều ngày 2/4 gom về tập trung tại
căn cứ Mai Lộc. Đây là 2 vị trí TQLC đầu
tiên mất về tay quân CS trong 48 giờ đầu của
cuộc tấn công.
Ngày 1/4/72, chiến trường càng trở nên
sôi động. Dưới áp lực nặng nề
của địch quân, 10 giờ 45 sáng, đơn vị
tại căn cứ Cồn Thiên (A4) triệt thoái, 14
giờ 50 chiều, các căn cứ Fuller (thuộc Trung
Đoàn 2/BB), Khe Gió (thuộc Trung Đoàn 57/BB) rút bỏ. Dân
chúng chạy giặc, xe cộ và binh
sĩ bỏ ngũ mang theo gia đ́nh, gây cản trở
việc điều quân và lưu thông trên quốc lộ 9 và
1. Tiền sát pháo binh của CS trà trộn vào đám đông
di tản để điều chỉnh pháo binh vào các
vị trí QLVNCH.
Các căn cứ Đông Hà, Cam Lộ, Ái Tử bị pháo
nặng, nhờ hải pháo của Đệ Thất
Hạm Đội Hoa Kỳ, từ ngoài khơi Quảng
Trị, bắn vào yểm trợ, v́ thời tiết
xấu nên không quân không thể yểm trợ hữu
hiệu. Bởi vậy lần lượt các căn cứ
hỏa lực A-1, A-2, A-3, A-4 do SĐ3BB trấn giữ, bị
tấn chiếm. Trước áp lực quá mạnh của
địch, BTL/SĐ3 dồn nỗ lực để gom
quân và thiết lập hệ thống pḥng thủ mới
dọc theo tuyến Cửa Việt, Đông Hà, Cam Lộ,
Carroll, Mai Lộc và Phượng Hoàng. Hai căn cứ
hỏa lực Carroll và Mai Lộc tiếp tục bị pháo
kích nặng nề. Chiến xa CSBV trực
tiếp tham chiến. Vào lúc 9 giờ sáng, một
lực lượng chiến xa T-54 khoảng 20 chiếc
từ hướng Bắc tiến về Đông Hà theo quốc lộ 1. Một lực
lượng chiến xa lội nước PT-76 ở
hướng Đông, dọc theo bờ
biển tiến xuống hướng Cửa Việt. T́nh h́nh căng thẳng, TĐ3/TQLC được
lệnh tử thủ Đông Hà "bằng mọi
giá". Toán chống chiến xa trang bị đại
bác 106 ly của TĐ6/TQLC từ Ái Tử được
điều động lên tăng cường cho Đông
Hà. Nhờ thời tiết tương đối tốt,
phi cơ A-1 và A-37 của Không Quân VN bay lên oanh tạc chính
xác vào 2 đoàn chiến xa địch, phá hủy 11
chiếc, 1 chiếc A-1 bị hỏa tiễn địa
không SA-2 bắn rơi, phi công nhảy dù ra được,
nhưng rơi về phía bắc cầu Đông Hà.
Để đề pḥng chiến xa địch
vượt qua cầu Đông Hà, vào 16 giờ 30 chiều
cùng ngày, chiếc cầu này được giật xập,
để ngăn cản kế hoạch của CSBV
đưa bộ binh và chiến xa tiến xuống phía Nam.
Ngày 2/4/1972 BTL/SĐTQLC và Lử Đoàn 369
được không vận ra Huế để thiết
lập tuyến pḥng thủ phía Bắc Sông Mỹ Chánh.
TĐ7 TQLC được lệnh trấn giữ con
đường huyết mạch QL số 1, từ Hải
Lăng về Mỹ Chánh.
Trong ngày nầy, Cộng Sản cắt đứt QL9
từ Đông Hà đến Cam Lộ. Căn cứ Holcomb
của TĐ8TQLC, bị SĐ304 tấn công tràn ngập lúc 12
giờ 30 khuya .
T́nh h́nh chiến sự rối loạn khắp nơi, cùng
lúc đồng bào từ các quận Cam Lộ, Hương
Hóa, Gio Linh, Đông Hà, bất kể Kinh hay Thượng, ùn
ùn bỏ làng xóm, tài sản, kéo nhau chạy về thành
phố Quảng Trị để trốn lánh chiến
họa. Trên đường đào sanh, hằng ngàn
người đă làm mồi cho đạn pháo binh và
thiết giáp của bộ đội cộng sản
BắcViệt, gây thêm rối loạn cho các đơn
vị của ta, v́ vừa phải bảo vệ cho dân
chúng, lại vừa chiến đấu với giặc
trong cơn nguy ngập.. Đạn pháo
của địch càng lúc càng dữ tợn, hung tàn, phá
hết tất cả , không cần phân
biệt xóm làng, dân lính, thành phố đông người. Do
đó trong phút chốc, những khu đông dân như Cam
Lộ, Đông Hà trở thành địa ngục trần
gian đau khổ, mà không một ai, có thể ngờ
tới, t́nh cảnh của dân chúng chạy loạn cũng
vô cùng thê thảm , khiến cho các cấp
chỉ huy của SĐ3BB và Tiểu Khu Quảng Trị,
gần như bó tay, v́ không t́m ra kế hoạch nào,
để ổn định t́nh thế.
Trong lúc đó căn cứ hỏa lực Carroll (Tân Lâm)
của Trung đoàn 56 BB bị vây khổn, Cộng quân
vẫn tiếp tục pháo kích dữ dội vào căn
cứ nhưng không có quân tiếp viện. Đúng 14 giờ
30 chiều, Trung Tá Phạm Văn Đính Trung Đoàn Trưởng
Trung Đoàn 56/3BB , đă đầu hàng
Cộng Sản cùng với 1,500 binh sĩ VNCH bị quân CS
bắt giữ và 22 khẩu đại bác, trong đó có 4
khẩu đại bác 175 ly, 10 khẩu 105 ly của pháo
đội TQLC, c̣n lại là pháo đội 155 ly và 105 ly
của pháo binh QĐ1 và SĐ3/BB. Biến
cố nầy xảy ra trong ngày 2/4, gây chấn động
không ít đến tinh thần chiến đấu của
các chiến sĩ vùng giới tuyến.
Sau khi căn cứ hỏa lực Carroll thất thủ,
căn cứ hỏa lực Mai Lộc, nơi đặt
BCH của LĐ147/TQLC trở thành tuyến đầu,
đă liên tục bị pháo kích và tấn công. Được
lịnh tái phối trí, pháo đội 105 ly TQLC tại
đây sau khi bắn hết đạn, đă
được phá hủy bằng chất nổ. Đến 10 giờ tối, BCH/LD và TĐ4/TQLC
triệt thoái khỏi Mai Lộc về Đông Hà. Sáng hôm sau, LĐ147/TQLC được lệnh di
chuyển về Huế để bổ sung và tái trang
bị.
Bộ Tư Lệnh SĐ3BB di chuyển Bộ Chỉ Huy
tiền phương tại căn cứ Ái Tử bị
pháo kích nặng nề, để lui về Quảng
Trị. Trung đoàn 57 cũng được lệnh
bỏ căn cứ Gio Linh, rút về bờ nam Đông Hà và
LĐ258 với các Tiểu Đoàn 1,3 và 6 /TQLC
được tăng cường thêm TĐ3PB/TQLC vẫn duy
tŕ tại các căn cứ Ái Tử, căn cứ
Phượng Hoàng và Đông Hà. TĐ7/TQLC đang trấn
ngự tại QL1 được điều động ra
tăng cường pḥng thủ căn cứ Ái Tử. (
như vậy là bỏ ngỏ QL1 từ Mỹ Chánh tới
Cam Lộ)
Tính đến sáng ngày 3/4/1972, sau 4 ngày tấn công của
quân CSBV, 11 căn cứ hỏa lực của QLVNCH tại
giới tuyến đă thất thủ liên tiếp, mất
đi 53 khẩu trọng pháo đủ loại làm cho Pháo
Binh VNCH bị suy yếu, trên 7 ngàn binh sĩ tử
thương, bị thương, bị bắt và thất
lạc đơn vị.
Ngày 3/4, Bộ TTM không vận BTL/SĐ/TQLC, BCH/BĐQ và
LĐ369/TQLC từ Sài G̣n ra tăng cường QĐ1. BTL/SĐTQLC đặt trong Thành Nội Huế.
LĐ369/TQLC trừ bị và pḥng thủ tại các căn
cứ Nancy, Jane, Evan và pḥng tuyến Mỹ Chánh, ranh giới
giữa hai Tỉnh Quảng Trị và Thừa Thiên.
Các sư đoàn CSBV vẫn tiếp tục hướng các
mũi tấn công váo Thị xă Quảng Trị, V́ Cầu
Đông Hà bị giật sập, nên Cộng quân dùng cầu Cam
Lộ để vượt sông. Họ chia quân ra làm 2 cánh:
một cánh quân đi dọc theo QL9 tiến chiếm Đông
Hà, Cửa Việt và theo QL1 tiến về hướng
- Ngày 4/4/1972 sau khi Lữ Đoàn 147/TQLC rút lui về Huế
để chỉnh trang, như vậy về phía tây,
chỉ c̣n có 1TĐ/BĐQ, trấn giữ căn cứ
Phượng Hoàng, làm tiền đồn, bảo vệ
thành phố.
- Ngày 6/4/1972 lực lượng CS từ Ba-Ḷng phía
- Ngày 8/4/1972, LĐ258 điều động TĐ3TQLC trấn
đóng căn cứ Ái Tử thay thế TĐ6TQLC đến
trấn giữ căn cứ Phượng Hoàng thay thế
cho một TĐ/BĐQ.
- Sáng ngày 9/4/1972 với chiến thuật tiền pháo
hậu xung, sáng sớm hai Trung Đoàn cộng quân có chiến xa
T54 yểm trợ tấn công căn cứ Phượng
Hoàng. Pháo binh VNCH yểm trợ đúng lúc, Bộ Đội
Cộng Sản chạy tán loạn,một
số chiến xa cán phải ḿn bị nổ tung. Phi cơ
Skyraider A1 can thiệp phá huỷ thêm nhiều chiến xa
địch.
Hai Đại Đội / TĐ1TQLC cùng 1 chi đoàn chiến xa M48 và 1
chi đoàn Thiết Vận Xa M113 từ Ái Tử đến
trợ chiến phá tan cuộc tấn công của
địch. 400 xác cộng quân bỏ lại trận
địa, 21 chiến xa T54 bị cháy, phần lớn do
Không quân Việt-Mỷ oanh kích, băi ḿn cùng pháo binh. 2 chiếc bị bắt sống. Trước t́nh h́nh nghiêm trọng, Bộ TTM
quyết định tăng cường Liên Đoàn 4 và 5 BĐQ cho
Quân Đoàn I.
Mật trận Quảng Trị 1972
- Ngày 13/4/1972 Lữ Đoàn 258TQLC được điều
động giữ tuyến pḥng thủ từ Ái Tử
đến Phượng Hoàng. Từ
Ái Tử lên mạn Bắc tới QL1, Đông Hà là vùng trách
nhiệm của LĐ5BĐQ và Thiết Đoàn 17 Kỵ Binh.
Từ Cam Lộ trở về dọc theo
QL9 là tuyến án ngử của LĐ4BĐQ và Thiết Đoàn 20
Kỵ Binh. Trung Đoàn 2/BB trách nhiệm khu
vực Nam Ái Tử đến bờ Bắc sông Thạch
Hăn. Liên Đoàn 1/BĐQ pḥng thủ
thị xă Quảng Trị, lập pḥng tuyến tại
bờ
-
Ngày 14/4/1972 với sự yểm trợ hỏa lực
của Mỹ, sự chiến thắng của LĐ/TQLC
tại Pedro và sự tăng cường lực
lượng của BĐQ, Tướng Hoàng Xuân Lảm đă
mở cuộc hành quân Quang Trung 729 để tái chiếm
vùng lảnh thổ bị mất về tay CS: Trung Đoàn 57BB
pḥng giữ tuyến phía Bắc, trong khi các đơn
vị BĐQ, TQLC và Thiết Giáp chỉa mủi dùi tấn công
vào mặt phía Tây của Tỉnh Quảng Trị.
Chiến cuộc bùng nổ lớn, tất cả các cánh
quân đều chạm địch Công quân đă chống
trả và pháo kích nặng nề vào các đơn vị hành
quân. Bởi vậy thay v́ quân ta tấn công,
lại bị giặc đẩy ngược về phía
thành phố. Trong số này, nguy khổn nhất là cánh
quân của LĐ5 BĐQ và Thiết đoàn 20 chiến xa, tuy nhiên
các đơn vị của QLVNCH vẫn c̣n giữ vửng
đựợc các vị trí trách nhiệm.Do v́ việc
tổ chức phối hợp không đồng bộ và pháo
trận cường tập của đối phương
khiến cho cuộc hành quân không hửu hiệu và c̣n làm suy
yếu tiềm lực pḥng thủ sẵn có.
- Ngày 18/4/1972 thất bại trong trận tấn công căn
cứ Phượng hoàng, Cộng Sản Bắc Việt
đă tung thêm quân áp lực nặng
căn cứ này và bắt đầu phản kích lại.
-
Ngày 23/4/1972 bất chấp sự thiệt hại to lớn
trong những ngày đụng dộ vừa qua với QLVNCH,
Cộng sản Hà Nội vẫn điên cuồng tấn
công khắp nơi bằng biển người, bất
chấp sinh mạng con người, trong đó phần
lớn là đồng bào chạy lánh nạn.Trong lúc đó
khắp các nẽo đường Quảng Trị, càng lúc
càng chết chóc thê thảm , bởi
cảnh pháo kích bừa băi của cộng sản. Quảng Trị đă thật sự trở thành
địa ngục trần gian thứ hai, sau địa
ngục An Lộc.
-
Ngày 24/4/1972 Lử đoàn 147 TQLC với 2 TĐ4 và 8/TQLC và
TĐ2/PB/TQLC sau khi được bổ sung và tái trang
bị, đuợc lệnh trở ra Quảng Trị thay
thế vùng trách nhiệm cũa LĐ258/TQLC phía Tây căn
cứ Ái Tử và tiếp nhận thêm TĐ1/TQLC đang
pḥng thủ tại Phượng Hoàng
Trong đêm nầy CS pháo kích làm cháy kho tiếp liệu
của SĐ3BB tại La Vang , trong đó có kho xăng dầu và
cả một đoàn xe tiếp tế quân trang quân dụng
của Bộ Chỉ Huy 1 Tiếp Vận, từ Đà
Nẳng tới.
- Đêm 26/4, sau nhiều đợt pháo
kích, SĐ304/CSBV cùng với chiến xa, đă mở
nhiều mũi tấn công tuyến pḥng thủ của
LĐ147/TQLC. Hai TĐ1 và 8/TQLC
đẩy lui nhiều đợt tấn công, bắn cháy 12
chiến xa T-54. Ngày hôm sau, tuyến pḥng thủ của
TQLC phải thu hẹp lại, chỉ c̣n
cách Ái Tử từ 2 đến 3 cây số.
-
Ngày 27/4/1972 cộng quân tổng tấn công tất cả
tuyến pḥng thủ của VNCH từ cửa Việt
xuống đến căn cứ Phượng Hoàng. Tất
cả ṇng súng đại pháo của quân Bắc Việt,
đều tập trung vào tỉnh lỵ, căn cứ
hỏa lực Ái Tử, các quận Mai Lỉnh và Hải
Lăng. Đêm 27/4, pháo binh CSBV bắn trúng kho đạn Ái
Tử, phá hủy phần lớn đạn dược
dự trữ.
Biệt Động Quân VNCH
pḥng thủ tại thị trấn Đông Hà
- Ngày 28/4, Cộng quân pháo dữ dội vào tuyến pḥng
thủ của Biệt Động Quân ở thị
trấn Đông Hà, trong 2 ngày khoảng 7,000 quả đạn,
đồng thời với chiến xa yểm trợ đă
tấn công vào tuyến pḥng thủ của đơn vị
nầy, Tiểu Đoàn 30/LĐ5BĐQ đă bắn hạ 13 chiến
xa T54 và bắt sống một chiếc khác tịch thu
hằng trăm vũ khí. Tuy nhiên LĐ/BĐQ và
Thiết Đoàn 20 Kỵ Binh bị thiệt hại năng v́
pháo địch. Để bảo toàn lực
lượng, các đơn vị nầy đă
được lịnh triệt thoái để tăng
cường bảo vệ pḥng tuyến căn cứ Ái Tử
và pḥng thủ mặt Đông tiếp giáp với TĐ8/TQLC.
Trong khi đó, Trung Đoàn 57/BB triệt thoái về Thị
xă Quảng Trị. Trong đêm nầy cộng quân cũng tung chiến xa và bộ đội tràn qua
cầu Ga Quảng Trị nhưng đă bị đẩy
lùi.
Trong lúc đoàn người tị nạn thay v́ tâp trung
tại Quảng Trị, lại ùn ùn tiếp tục bỏ
chạy về Huế tị nạn, gây cảnh hổn
loạn trên quốc lộ 1 và làm mục tiêu cho pháo binh cộng
sản. Các cánh quân cũng bắt đầu náo động
v́ vợ con tan tác chạy lánh nạn. Do đó nhiều
đơn vị đă tự động di tản, làm cho
Bộ Tư Lệnh SĐ3BB cũng là đầu nảo
chiến trường, mất liên
lạc với một số lớn đơn vị
trực thuộc.
- Trong đêm 29/4, địch liên tiếp pháo kích và tấn
công vào pḥng tuyến của TQLC và Trung Đoàn 2/BB phía Tây và
Tây
-
Trong khi đó ngày 28/4/1972 mặt trận B4 CSBV tại
mật khu 611 tung SĐ324B gồm 2 Trung Đoàn
29 và Trung Đoàn 803 bao vây rồi tràn ngập căn cứ
-
Trong ngày 30 tháng 4, thế trận pḥng thủ của lực
lượng Việt Nam Cộng Ḥa tại Quảng Trị
đă trở nên nguy ngập.Lúc 2 giờ sáng, cộng
sản tấn công Trung đoàn 2/3BB và Thiết đoàn 17,
tại căn cứ phía tây thành phố, trong lúc đó về
phía bờ biển, cộng sản với bộ binh có
chiến xa lội nước PT76, tấn công tràn ngập
các Tiểu đoàn ĐPQ + NQ của Tiểu Khu Quảng
Trị.
Quảng Trị thất thủ :
T́nh trạng hổn loạn khắp nơi, Tướng
Giai phải quyết định bỏ căn cứ Ái
Tử, rút hết về bờ Nam sông Thạch Hản pḥng
thủ. Trung đoàn 57 BB coi như tan hàng, v́ hầu hết
binh sĩ đă ră ngủ , để
chạy theo gia đ́nh đang di tản về Huế.
Quốc lộ số 1 đă bị cộng sản đóng
chốt nhiểu đọan, từ Hải Lăng về
Mỹ Chánh v́ Tiểu đoàn 7 TQLC đă di chuyển ra pḥng
thủ căn cứ Ái Tử.
Cùng với những cố gắng trong nỗ lực
ngăn chận Cộng quân, Bộ Tư Lệnh Sư
Đoàn 3 BB điều động lực lượng
để giải tỏa áp lực địch trên Quốc
Lộ 1.Thế nhưng kế hoạch giải tỏa
tiến hành chậm v́ thiếu sự phối hợp
giữa các đơn vị và hỏa lực địch
phản công.
Do đó đoạn đường huyết mạch, ch́ có
chín cây số, bị bỏ ngỏ để quân cộng
sản đóng chốt, đă trở thành con
đường xương trắng máu đào., mà bia
miệng và sử liệu gọi là Đại Lộ Kinh
Hoàng hay là Mồ Chôn tập thể đồng bào tỉnh
Quảng Trị, trong trận chiến Mùa Hè Năm 1972.
Trước các biến động chiến sự ngày càng
nguy kịch, sáng ngày 30 tháng 4, Chuẩn
Tướng Vũ Văn Giai, Tư Lệnh Sư Đoàn 3
BB, triệu tập buổi họp tại Bộ Tư
Lệnh Hành quân Sư Đoàn trong Cổ Thành Quảng
Trị (tức trại Đinh Công Tráng). Tướng
Giai tŕnh bày kế hoạch triệt thoái về phía
Theo sự phối trí, Lữ Đoàn 147 Thủy Quân Lục
Chiến (TQLC) từ căn cứ Ái Tử sẽ rút về
thị xă Quảng Trị để lập ṿng đai cố thủ bảo vệ tỉnh
lỵ. Một tuyến pḥng thủ mới dọc theo
bờ Nam sông Thạch Hăn sẽ được thiết
lập bởi lực lượng Bộ Binh và Biệt
Động Quân (BĐQ) với sự yểm trợ
của một nửa lực lượng chiến xa và
thiết vận xa. Thành phần Thiết Giáp (TG) c̣n lại
sẽ phối hợp với đơn vị bộ
chiến để giải tỏa Quốc Lộ 1 về
hướng
Trưa
ngày 30 tháng 4 khi các đơn vị của Lữ Đoàn 147
TQLC về đến bờ Bắc sông Thạch Hăn th́
cả hai cây cầu ngang sông Thạch Hăn đă bị
giật sập. Cầu Ván do Cộng quân giật sập
đêm 28 tháng 4/1972, c̣n cầu Sắt th́ do thiếu phối
hợp, toán Công Binh đă đặt chất nổ phá
cầu trước khi đoàn quân xa của Tiểu Đoàn
2 Pháo Binh TQLC và ba tiểu đoàn 1, 4 và 8 TQLC đi qua.
Đoàn xe và 12 súng đại bác đă
được phá hủy trước khi vượt sông
Thạch Hăn, và các đơn vị TQLC đến chiếm
giữ các vị trí trọng yếu quanh thị xă.
-
Sáng ngày 1/5/72, BTL/SĐ3/BB thông báo cho các đơn vị trú
pḥng nguồn tin: "5 giờ chiều địch sẽ
pháo trên 10,000 đạn pháo binh và hỏa tiễn vào thị
xă Quảng Trị", và cho lệnh các đơn vi lui quân khỏi thành phố để tránh
pháo. Từ lệnh lui quân tránh pháo nầy đă đưa
đến cảnh rút lui hỗn loạn, kéo theo
hàng vạn đồng bào tản cư về Huế theo
quốc lộ 1.
-
Ngày 2/5 Tướng Giai tuyên bố bỏ thành phố
Quảng Trị và di tản chiến thuật.
Tin
trên chẳng những làm cho mười bảy triệu quân
dân miền Nam đau xót bùi ngùi, mà c̣n khiến cho toàn thể
thế giới sửng sốt.Tất cả không ai tin
được là tại sao tỉnh Quảng Trị,
lại bị lọt vào tay giặc một cách quá dễ
dàng, nếu đem so sánh với sự kinh hồn bạt
vía, trời long đất lở, hoàn cảnh nguy ngập
tại hai mặt trận Kon Tum và nhất là địa
ngục An Lộc lúc đó, không một chiếc xe tăng
hay đại pháo và bị vây khổn giữa chốn ba
quân bạt ngàn, có sức mạnh chẻ tre chém đá mà c̣n
giữ được.
Ngay sau khi kế hoạch lui binh bắt
đầu, Tướng Hoàng Xuân Lảm ra lịnh tử
thủ Quảng Trị. Lênh Sư Đoàn và phản lệnh
của Quân Đoàn bất nhất làm cho các đơn vị
trưởng bất măn, bất tuân thượng lệnh.
Hệ thống chỉ huy pḥng thủ
Quảng Trị bị gảy đổ ngay từ đó,
các đơn vị tự ư rời vị trí rút lui về
hướng
Giữa cảnh hổn loạn đó, Đại
Tá Khoái Chi Huy Trưởng BĐQ Quân Khu I đă họp các
cấp chỉ huy 3 Liên Đoàn BĐQ và ra quyết định
LĐ5BĐQ làm nổ lực chính đánh tŕ hoản để cho
các cánh quân c̣n lại lui binh trên QL1. Sự dũng
cảm và hy sinh v́ màu cờ Binh Chủng, trên một
chiến trường do đich chọn sẳn, Các
chiến sĩ BĐQ đă đánh một trận phản
phục kích để đời tại Sông Trường
Phước mặc dù địch có chiến xa yểm
trợ.
- Vào lúc 14 giờ 30 chiều, LĐ147/TQLC với 4 tiểu
đoàn và gần 30 chiến xa & thiết vận xa c̣n
lại của LĐ1 Kỵ binh, bắt đầu
triệt thoái khỏi Quảng Trị về Huế theo
Quốc lộ 1. Thêm nhiều quân nhân thất lạc
đơn vị và đồng bào đi theo
đoàn quân này gây trở ngại không ít khi điều quân
và lúc giao tranh với địch. Lực
lượng TQLC đă đụng độ suốt đêm
với trung đoàn CSBV tại Hải Lăng, có nhiều
quân nhân và đồng bào tháp tùng đă tử thương
trong lúc giao tranh. Nhờ hỏa lực
mạnh mẽ của thiết giáp, địch rút lui vào
buổi trưa hôm sau. LĐ 147/TQLC, chiến xa và
đoàn người chạy giặc đă tới Mỹ
Chánh vào buổi chiều, nơi LĐ369/TQLC đang án ngữ.
Trên đường lui binh, Lữ đoàn 147 TQLC, và các
đơn vị của SĐ3BB, vừa phải bảo vệ
dân chúng di tản, vừa mở đường máu, vừa
đụng độ và lănh đạn pháo kích nặng
nề của giặc.
Trên đường triệt
thoái khỏi Quảng Trị về Huế
Quốc lộ 1, đoạn từ Hải Lăng về
Mỹ Chánh, mất an ninh nhiều ngày trước, đang
bị quân cộng sản chiếm và đóng chốt.,
nhất là cầu sông Nhung, trên Quốc Lộ I, đoạn
đường đă bị gián đoạn giao thông, v́
đoàn xe di tản của dân và lính, dài hơn ba cây số. Đây
là mục tiêu chính, để quân Bắc Việt phục
kích tấn công, tha hồ tác xạ dữ dội và tàn
bạo, bằng đủ loại súng lớn nhỏ,
từ cá nhân, cộng đồng, đại bác tới
thiết giáp. Hàng ngàn xe cộ, quân xa
cũng như xe dân sự, đồng bào, lính tráng chết
thảm thương trong những xác xe cháy nằm la
liệt khắp mặt đường, dưới
ruộng. Chỉ những kẻ biết bơi lội,
mới sống sót được khi bơi qua sông Nhung,
chạy về Mỹ Chánh.Một phóng viên chứng kiến
thảm cảnh này khi thuật lại, đă đặt tên
cho đoạn đường này là "Đại Lộ
Kinh Hoàng".
Đại Lộ Kinh Hoàng
Lúc đó Lử đoàn 369 TQLC được tăng
cường với nhiệm vụ, giữ pḥng tuyến
Mỹ Chánh từ sông Ô Khê tới đầu cầu Mỹ
Chánh, ranh giới hai tỉnh Thừa Thiên-Quảng Trị.
Sáng sớm ngày 2/5/1972 Trung Đoàn VC với 18 chiến xa
yểm trợ tấn công Lử Đoàn 369 TQLC tại tuyến
pḥng thủ Mỹ Chánh. Sau nữa ngày giao tranh
với pháo binh cơ hữu và hải không yểm trợ,
17/18 chiến xa T54 bị bắn cháy. VC bị
thiệt hại năng và tháo lui về hướng Hải
Lăng bỏ lại trận địa trên 500 xác chết..
Ngày 2/5/1972 Tỉnh Quảng Trị thất thủ,
Thiết Đoàn 20 chỉ c̣n lại 6/48 chiến xa, Các
đơn vị TQLC bị thiệt hại nặng,
cầu Mỹ Chánh được Công Binh VNCH giật
sập để cản bước chiến xa của
địch. Cố đô Huế hiện
giờ trong t́nh trạng hoảng loạn vô trật tự.
Tuyến pḥng thủ Huế ngày 5/5/1972
Tuyến pḥng ngự Mỹ Chánh :
- Ngày 3/5/1972 Thiếu Tướng Ngô Quang Trưởng nguyên
Tư Lệnh Quân Đoàn 4 được Tổng Thống
Nguyễn Văn Thiệu chỉ định thay thế
Tướng Hoàng Xuân Lảm Tư Lệnh Quân Đoàn I trong buổi
họp Hội Đồng An Ninh Quốc Gia tại Dinh
Độc Lập.
-
Ngày 4/5/1972, sau khi được chỉ định,
Tướng Trưởng cấp tốc bay ra Quân Khu I và
lập ngay pḥng tuyến cố thủ tại cố đô
Huế chống lại áp lực của các SĐ304, 308 và 325
CSBV ở phía Bắc sông Mỹ Chánh và SĐ324B ở phía Tây.
Tướng Trưởng cấp tốc thành lập Bộ
Chỉ Huy Tiền Phương tại Huế và ban lệnh
thiết quân luật, buộc tất cả quân nhân phải
trở về tŕnh diện đơn vị, cho lệnh
bắn tại chổ những người mang vũ khí
lang thang ngoài đường phố hay bị bắt
quả tang trộm cướp,bắn
bỏ tại chổ những tên cướp giựt,
tổ chức lực lượng quân cảnh tuần
tiểu bằng Thiết Vận Xa V100. Đồng thời
thành lập “Trung Tâm Điều Hợp Hỏa Lực” và
một “Toán Đặc Biệt” chỉ nhằm thâu nhận
các mục tiêu và vị trí địch quân, để
phối hợp khai thác khả năng dồi dào của
không địa hải pháo Việt Mỹ yểm trợ
chiến trường.
- Ngày 5/5/1972 Tướng Trưởng cũng phổ
biến kế hoạch pḥng thủ cho các vị Tư
Lệnh Sư Đoàn 1BB trách nhiệm pḥng thủ phía Tây và Tây
Nam Huế . Nhằm ngăn chận địch quân từ
hướng mật khu Ba Ḷng; SĐ/TQLC trách nhiệm pḥng
thủ phía Bắc và Đông Bắc Huế, chận
đứng mọi toan tính xâm nhập của địch
từ phương Bắc. Các Tư Lệnh SĐ toàn
quyền điều động và phối hợp Địa
Phương Quân, Nghỉa Quân và Chủ Lực Quân vào
kế hoạch tác chiến của Quân Đoàn. Đồng thời
lập kế hoạch Lôi Phong, tập trung hỏa lực
Không, Hải và địa pháo chiến thuật cũng
như chiến lược cơ hửu Việt Mỹ
nhằm ngăn chận, và tiêu diệt sự tập trung
quân của địch. để có
đũ thời gian tái tổ chức trang bị và
huấn luyện các đơn vị bị thiệt
hại vừa qua.( lần đầu tiên các đơn
vị VNCH được trang bị hỏa tiển TOW
Ngày
nầy, Đại Tá Bùi Thế Lân được chỉ
định giữ chức vụ Tư Lệnh SĐ/TQLC thay
thế Trung Tướng Lê Nguyên Khang .
- Ngày 7/5 sự ổn định về pḥng thủ tại
Huế đă vững vàng, an ninh trật
tự công cộng cũng được văn hồi. Mặc dù giao tranh c̣n đang xảy ra tại
một vài nơi nhưng dân chúng Huế cũng cảm
thấy yên tâm, một số gia đ́nh chạy loạn
đă lục tục trở về. Các chiến cụ
bị mất mát hay hư hỏng cũng được
các phi cơ khổng lồ C141 và C5 Hoa Kỳ ồ ạt
chở đến phi trường Đà Nẳng.
Ngày 8/5/1972, toàn bộ LĐ2ND với 3 TĐ 2, 7 & 11ND do
Đại Tá Trần Quốc Lịch làm Lữ Đoàn
Trưởng, từ mặt trận Tây Nguyên
được không vận đến Phi Trường Phú
Bài tăng viện cho Quân Đoàn I.
TĐ11ND sau trận chiến tại đồi Charlie ở Quân
Khu 2, được tái chỉnh trang, tăng cường
cho mặt trận Quân Khu I và khi vừa đến Huế
th́ nhận được lệnh tái chiếm phía Nam sông
Mỹ Chánh. Vừa vuợt tuyến xuất
phát tại Phong Điền dọc QL1, VC pháo dữ dội
bằng đũ loại đại pháo và xung phong tấn
công biển người vào TĐ11ND. Thiếu
Tá Mể TĐT bị thương v́ pháo kích. Th/Tá Thành thay thế. Đến 3 giờ sáng, 3
chiếc T54 xuất hiện, ĐĐ111 dùng M72 tiêu diệt,
bắt sống 1 tù binh cấp Thượng Tá, 1 Tiền Sát
Viên và 1 Âm Thoại Viên. Tịch thu 11 súng
pḥng không 30 ly.
( Khi TĐ11ND nhận lệnh lên đường ra Huế,
Đại Tá Trần Quốc Lịch, LĐT/LĐ2ND đă lưu ư
vị Tân Tiểu Đoàn Trưởng TĐ11ND, Thiếu Tá Lê
Văn Mể rằng “ Chắc chắn bọn CSBV sẽ
tấn công Anh tới cùng v́ theo kinh nghiệm về chiến
thuật CS nếu nó đă đụng mạnh một
đơn vị nào của ta một lần rồi khi ra
quân lại bọn chúng sẽ t́m cách triệt hạ bằng
mọi giá, Nếu Anh cảm thấy chưa đũ
sức tôi sẽ cho thằng khác đi thay Anh” Thiếu Tá
Mễ tỏ vẽ rất tự tin và xin tiếp tục
nhiệm vụ và VC đă dàn chào Ông một cách tận t́nh )
Các Tiểu Đoàn 2 và 7ND sau đó được triển
khai dọc theo bờ phía
Quảng Trị 1972 trong
cơn mưa pháo
- Ngày 10/5/1972 t́nh h́nh tại Huế tạm ổn
định. Liên Đoàn 1BĐQ vừa hoàn tất
việc bổ sung quân số và tái huấn luyện tại
Đà Nẳng được tăng phái cho SĐ/TQLC. Ngày nầy, quân số QL/VNCH tập trung quanh thành
phố Huế lên đến 35,000 người.
- Ngày 12/5/1972, ĐĐTS/LĐ369TQLC vượt sông Mỹ Chánh, thám sát
địa thế để lập đầu cầu
chuẩn bị cho chiến dịch Sóng Thần 5/72. Sáng hôm
sau, ngày 13/5/1972, 2 Tiểu Đoàn 3 & 8TQLC được
trực thăng vận đổ vào Quận Hải
Lăng, cách Quảng Trị 11Km về hướng
- Ngày 14/5/1972 CSBV quyết chí trả thù, 23.00 giờ Trung Đoàn
66/SĐ324 pháo dữ dội vào ĐĐ111ND. Địch
vẫn áp dụng chiến thuật cổ điển
tiền pháo hậu xung và nhị thức bộ binh tùng
thiết, dùng biển người dự định tràn
ngập đơn vị Nhảy Dù nầy.
ĐĐ111ND phản công quyết liệt với sự tiếp
ứng kịp thời của 2 Đại Đội 112, 114ND và
dưới sự yểm trợ hỏa lực của Pháo
Binh Dù và 24 chiếc Phantom của Không Quân Mỹ. Đến sáng
sớm hôm sau TĐ11ND hoàn toàn tiêu diệt các đơn vị
CSBV, 26 chiến xa bị bắn cháy gồm cả T54, BTR85
và PT76, xác địch ngổn ngang bên ngoài rào pḥng thủ. TĐ11ND bị thương vong 20 binh sĩ v́
đạn pháo kích.
- Ngày 15/5/1972 Thiếu Tướng Phạm Văn Phú, Tư
Lịnh SĐ1BB, tung 2 Trung Đoàn /SĐ1BB hành quân tái chiếm hai
căn cứ Bastogne và Birmingham phía Tây Nam cố đô
Huế.
- Ngày 16/5/1972 hai Tiểu Đoàn Bộ Binh thuộc Trung
Đoàn 3/SĐ1 bất ngờ được trực
thăng vận đổ ngay vào
TĐ3ND sau khi tham chiến tại mặt trận
An Lộc giải tỏa QL 13, được tái trang
bị và không vận ra Huế. ĐĐ33ND được
tăng phái cho TĐ11ND và đến trấn đóng tại
rặng Hồ Lầy phía Tây Bắc TĐ11ND.
- Ngày 21/5/1972, Hỏa tiển Tow được Hoa Kỳ
vận chuyển đến Đà Nẳng bằng vận
tải cơ khổng lồ C141 và C5.và lần đầu
tiên trang bị cho các đơn vị / QL VNCH.
- Ngày 22/5/1972 BTL/SĐND và BCH LĐ3ND được không vận
tới Huế.Trung Đoàn 4/2BB cũng được tăng
cường để bảo vệ Huế. Trung Đoàn
nầy được tăng phái cho SĐND trấn giữ
phần lảnh thổ phía Nam sông Mỹ Chánh để các
đơn vị Nhảy Dù rảnh tay vượt sông tái
chiếm Quảng Trị.
- Ngày 24/5/1972 QĐ1 mở cuộc hành quân Sóng Thần 6/72
thăm ḍ bằng 2 mủi tấn công vào phía Đông và phía Nam
tỉnh Quảng Trị : Mũi thứ nhất TĐ7TQLC
đổ bộ vào bờ biển dọc theo “Dảy
Phố Buồn Thiu”(tức là Hương lộ 555) phía
Đông thành phố Quảng Trị. Mũi thứ hai
gồm 2 Tiểu Đoàn 4 và 6 TQLC đổ bộ bằng
trực thăng xuống giao điểm hương lộ
555 và 602, chạm địch khá mạnh với Trung Đoàn 18
CSBV. Sau đó các đơn vị TQLC rút về tuyến
Mỹ Chánh.
Trong lúc đó Cộng quân lại tấn công
vào mặt phía Tây trong 3 ngày liên tiếp, với chiến xa
và bộ binh tùng thiết chỉa mũi dùi vào tuyến
của LĐ369TQLC. Một Tiểu Đoàn
của CS đă tấn công vào vị trí của TĐ9TQLC trong
khi hai Tiểu Đoàn CS khác mưu toan tràn ngập Tiểu Đoàn 1
TQLC. Cả hai cuộc tấn công nầy đều
bị đẩy lui và hằng trăm xác công quân bỏ
lại tại trận địa.
- Ngày 28/5/1972 Tổng Thống Nguyễn Văn Thiệu
đến thăm chiến trường Quân Khu I, ban quân
lịnh mở chiến dịch”Lôi Phong” tái chiếm
Quảng Tri và thăng cấp Chuẩn Tướng tại
mặt trận cho Đại Tá Bùi Thế Lân, Tư Lệnh
SĐ/TQLC tại Huế.
Tướng
Ngô Quang Trưởng, Cao Văn Viên. Bùi Thế Lân và Tổng
thống Nguyễn Văn Thiệu tại Quảng Trị
1972
Trong ngày nầy, LĐ1ND sau khi giải tỏa An Lộc
được không vận ra Huế tăng cường
lực lượng chuẩn bị tái chiếm Quảng
Trị. BTL/SĐND đóng tại An-Lổ, 17 cây số phía
Bắc thành phố Huế, căn cứ Hiệp Khánh.
- Ngày 2/6/1972 một lần nửa quân cộng sản
thuộc Trung Đoàn 66 có chiến xa yểm trợ đă
vượt cầu ngầm tấn công vào TĐ11ND tại
bờ Nam sông Mỹ Chánh, đồng thời địch
cũng pháo dữ dội vào vị trí đóng quân của
TĐ2ND tại căn cứ Nancy do 1 Đại Đội Nhảy Dù
trấn giữ cầu phao bắt qua sông do Công Binh QĐI
thiết lập.
Nhờ chuẩn bị sẳn, Khi chiến xa địch
vừa vượt qua sông càn vào tuyến pḥng thủ, các
chiến sỉ Dù đă dàn chào bằng những loạt
đạn M72, và XM202 chống chiến xa cùng Pháo binh
yểm trợ. Các chiến xa địch
lật gọng, những chiếc khác tháo chạy.
Bộ binh VC nhào lên xung phong biển người, từng
đợt bị rơi rụng v́ ḿn claymore, lựu
đạn, đại liên ,tiểu liên thi
nhau nhả đạn. Sáng sớm hôm sau,
Cộng quân tháo lui bỏ lại chiến trường trên
100 xác, 5 tù binh bị bắt sống. 4 chiếc T54
bị bắn cháy, 7 chiếc khác c̣n nguyên vẹn bị
tịch thu v́ xa đoàn bỏ trốn, tại bờ sông 9
chiếc nữa bi đâm vào nhau v́ hoảng loạn tháo chạy.Về
sau, khi Trung Đoàn 4/2BB đến thay thế trấn giữ
đồi Trần Văn Lư, các chiến sỉ TĐ11Nhảy
dù bung rộng lục soát về phía Bắc tận sông Nhung đă
phát hiện thêm nhiều chiến xa BTR85 do VC cất dấu
trước khi tháo lui.( Các chiến xa nầy
được đem về trưng bày tại căn
cứ Hiệp Khánh)
- Ngày 8/6/1972,4 Tiểu Đoàn TQLC đă vượt sông Mỹ
Chánh đánh qua phía Bắc mở cuộc hành quân Sóng
Thần 8/72. Quân CS đă phản kích kịch liệt
dọc theo hương lộ 555. Nhưng TQLC cũng đă mở rộng
được tuyến bờ sông phía Bắc Mỹ Chánh.
- Ngày 18/6/1972 tiếp nối cuộc hành quân Sóng Thần
8/72, ba Tiểu Đoàn 1, 5 và 6 TQLC mở cuộc hành quân Sóng
Thần 8A/72. Cộng quân tung bộ binh
và chiến xa kháng cự dữ dội. BCH hành quân gọi
phi pháo yểm trợ và pháo đài bay B52 can
thiệp. Địch quân bị thiệt hại
nặng, TQLC đă mở rộng pḥng tuyến phía Bắc
sông Mỷ Chánh thêm 6 km.
Tái chiếm Quảng Trị : Hành Quân Lam Sơn 72
Ngày 28/6/1972 thấy chiều hướng thuận lơi,
BTL/QĐI phát động kế hoạch phản công tái
chiếm Quảng Trị. Trong kế hoạch nầy,
nổ lực chính là SĐND , SĐTQLC, LĐ1BĐQ và Thiết Đoàn7KB. SĐIBB
mở rộng ṿng đai an ninh về hướng Tây
Huế nhằm tái chiếm các căn cứ trong khu vực
thung lủng Ashau, Trung Đoàn 57BB hành quân lục soát vùng
Quảng Nam. SĐ3BB trấn ngự chung
quanh Đà Nẳng. Thành phần trừ bị gồm Trung
Đoàn 4/2BB, Trung Đoàn 51 và Thiết Đoàn 17KB.
Bản đồ hành quân tái chiếm Quảng Trị
Theo kế hoạch hành quân của Quân Đoàn I:
Ngày N-2 và N-1 ta khởi động một cuộc không
tập toàn diện bằng hỏa lực B52, các loại
hải pháo, phi pháo và pháo binh diện địa vào các
vị trí tập trung quân của địch, các kho tàng
cơ giới và các vị trí súng lớn của
địch.
Ngoài ra, QĐ I c̣n tung ra một kế hoạch hành quân nghi
binh bằng một lực lượng Nhảy Dù sẽ
nhảy xuống Cam Lộ và TQLC sẽ đổ bộ vào
cửa Việt nhằm cắt đường tiếp
vận của đối phương để đánh
lạc hướng và gây hoang mang cho địch quân.
Ngày N bắt đầu, SĐND bên trái QL1, SĐ/TQLC bên phải QL1,
hai đơn vị Tổng Trừ Bị của QLVNCH
tiến song song theo thế gọng kềm về
hướng Bắc, từ bờ biển đến
tận đỉnh núi Trường Sơn, đánh
đuổi đoàn quân xâm lược khát máu CSBV tận sào
huyệt của chúng.
3.00 giờ sáng, mở đầu cuộc hành Quân Lam Sơn
72, Đại Tá Trần Quốc Lịch LĐT/LĐ2ND điều
động 3 Tiểu Đoàn Nhảy Dù vượt sông Mỹ
Chánh. Tiểu Đoàn 2ND do Thiếu Tá Nguyễn Đ́nh Ngọc
chỉ huy đi cánh trái, TĐ1ND do tân Tiểu Đoàn
Trưởng là Thiếu Tá Lê Hồng chỉ huy đi
giửa và TĐ3ND ( Thiếu Tá Trần Văn Sơn TĐT) đi
cánh phải.
V́ bị tấn công bất ngờ lúc tờ mờ sáng,
địch hốt hoảng bỏ chạy. TĐ2ND đánh
thẳng vào BCH Trung Đoàn 203 chiến xa của VC, tịch thu
nhiều súng cối 61 và 82 ly cùng đạn dược, ba
chiến xa T54 c̣n đang nổ máy, trong lúc TĐ1ND đă
lấy được 14 khẩu đại bác 37 & 57 ly
pḥng không cùng bắt sống 5 tù binh.
Trong
khi đó, TĐ3ND đi cánh phải vượt sông Mỹ chánh
chiếm vùng Lương Điền ,Tân Tường,
Trường Vinh đến tận phía Nam sông Ô-Khê
để bảo vệ bải đáp cho 2 TĐ9ND và TĐ11ND. Khi
vừa qua sông Mỹ Chánh TĐ3ND đă tiêu diệt 2 cán binh CS
tịch thu 2 khẩu AK-47 và bắt được 3
khẩu pháo 105 ly mà địch đă lấy
được của ta trước đây rồi dấu
vào bụi tre. Sau đó TĐ3ND tiến về phía Bắc
để tiêu diệt các chốt địch dọc theo
Quốc Lộ I (Đại Lộ Kinh Hoàng) rồi mở
mũi dùi về phía Đông để tái chiếm Quận
Hải Lăng.
Sáng ngày, TĐ9ND (Trung Tá Trần Hửu Phú TĐT) và TĐ11ND (
Thiếu Tá Lê Văn Mể TĐT ) được trực
thăng vận đổ xuống phía Bắc Sông Nhung, hai
Tiểu Đoàn Dù đi song song chiếm từng thước
đất, từng cái hố, từng chốt địch,
trên những dảy đồi trọc không một bóng cây
dưới ánh nắng oi bức của mùa Hè đổ
lửa. Chiến sĩ Dù phải vận dụng tối
đa tai, mắt, hơi thở , trí óc
rồi bằng lựu đạn, bằng dao gâm đánh
cận chiến với địch.
- Ngày 2/7/1972 mở đầu giai đoạn 2,Trung Tá Lê
Văn Ngọc tân LĐT/LĐIND trách nhiệm càn quét quân giặc
doc theo phía Tây dưới chân dăy Trường Sơn, từ
phía Bắc sông Mỹ Chánh qua sông Nhung đến La Vang
dọc theo bờ sông Thạch Hản rồi vào Thị
Xả Quảng Trị.
Để cản bước tiến của quân ta, CSBV đă
pháo hằng loạt đũ loại từ 130 ly,122 ly
hỏa tiển 107 ly...Nhưng đoàn quân Mủ Đỏ
vẫn không chùng bước trên đoạn đường
dài 9 cây số đầy dảy những cảnh
tượng chết chóc từ Giáp Hậu, qua Mai Đằng
rồi đến La Vang Thượng.
TĐ9ND chia quân thành 2 cánh tiến đánh vùng Tân Lê Phước
Môn, trong trận nầy tất cả 4 Đại Đội
Trưởng đều bị thương v́ pháo
địch, Đại Úy Ngưu ĐĐT94 bị tử thương
tại Tân Téo.
TĐ11ND là trục chính của cuộc tiến
quân, từ Hải Lâm cũng chia làm 2 cánh tiến chiếm
mục tiêu là nhà thờ La Vang. Đường vào La Vang
thật là hung hiểm, khi đến cầu Trường
Phước, cách La Vang 2 cây số về phía
Tiểu Đoàn 7 Nhảy Dù vào
Thánh Địa La Vang
Trong khi đó Tiểu Đoàn 7 Nhảy Dù do Thiếu Tá
Trần Đăng Khôi làm TĐT được trực
thăng vận xuống khu vực nhà thờ La Vang. Khi vào
nhà thờ La Vang, TĐ7ND bắn cháy 2 chiến xa T54 cộng
sản bố trí trước sân nhà thờ và sau 3 giờ
kịch chiến, lực lượng Nhảy Dù đă làm
chủ t́nh thế.
Sau 5 ngày vừa đi vừa bứng chốt địch,
buổi trưa ngày 7/7, TĐ3ND bắt đầu tấn công
vào quận Hải Lăng. Thiếu Tá Sơn Tiểu
Đoàn Trưởng cho các Đại Đội 31, 32 và 34
tiến dọc 2 bên QL1 theo đội h́nh chân vạt, trong
khi đó Đại Đội 33 tiến dọc theo
đường rầy xe lửa và “Đại lộ kinh
hoàng”bứng chốt địch để cho các toán Công
Binh dọn dẹp (ĐLKH). Khi Đại Đội 32
tới khu trường học, nằm lại án ngữ tại đây. Đại
Đội 33 cặp theo tỉnh lộ
602 tấn công thẳng vào quận lỵ. Đich
ở trong quận đường phản kích mảnh
liệt, nhưng với kinh nghiệm chiến
trường, Trung Úy Nguyễn Hữu Viên ĐĐT/ ĐĐ33ND b́nh
tỉnh gọi pháo binh và phi cơ yểm trợ. Sau 2 giờ quần thảo địch quân tháo
chạy về hướng Bắc, TĐ3ND tái chiếm lại
Quận Hải Lăng vào lúc 4.00 giớ chiều. Trong
lúc điều quân tái chiếm quận Hải Lăng,
Thiếu Tá Trần Văn Sơn TĐT chẳng may bị
mảnh đạn pháo địch bị thương,
Thiếu Tá Vơ Thanh Đồng TĐP/TĐ9ND về thay thế
chức vụ TĐT/TĐ3ND.
Ngày
8/7/1972 sau khi chiếm Hải Lăng xong, TĐ3ND
được lịnh tiến về trước cùng TĐ8ND
càn quét giặc cộng dọc 2 bờ Sông Nhung từ Đông
sang Tây tới tận chân núi Trường Sơn. Trên
đường hành quân, ĐĐ33ND đă phối hợp với
một đơn vị của TĐ8ND do Đại Úy Trần
Cao Khoan chỉ huy bên kia bờ sông, đă tiêu diệt
được một đơn vị đặc công CS
toan đặt ḿn giật phá cầu Trường
Phước trên QL1. Bốn tên bỏ xác tại trận
với 4 khẩu AK47 cùng bắt được một
Thượng Úy VC tên Thanh mới 28 tuổi là TĐT Tiểu
Đoàn 31 Đặc Công cộng sản.
Hai ngày sau ( 10/7) Tiểu Đoàn 3ND
lại tấn công địch quân trên ngọn đồi có
độ cao 30m. trên nguồn sông Nhung.
ĐĐ33ND được chỉ định, chia làm hai
mũi ḍ lần theo thế chân vạt
tiến chiếm mục tiêu. Khi toán khinh binh đi
đầu chạm địch, toàn đại đội
đồng loạt xung phong chớp nhoáng trong ṿng 10 phút giao
tranh, Nhảy Dù đă làm chủ trận địa.
Cộng quân hoảng hốt bỏ chạy để
lại 2 xác chết, ta tịch thâu 3 súng pḥng không 37 ly bên
cạnh có một xác trực thăng UH1-D của VNCH bị
bắn rơi trước đây. Sau khi bung rộng ra
lục soát t́m thấy thêm 2 khẩu đại bác 122 ly ṇng
ngắn, rất nhiều đạn chưa kịp bắn,
một máy phát điện và một xe
cơ giới sửa chữa. Ngày hôm sau Lữ Đoàn 2
Nhảy Dù cho 5 chiếc Thiết Vận Xa vào kéo 3 khẩu
pḥng không, 2 khẩu đại bác 122 ly và chuyên viên Công Binh
phá huỷ tất cả đạn đại bác.
Tiểu Đoàn 5 Nhảy Dù tiến chiếm Cổ Thành
Quảng Trị:
Hoa Dù trên chiến trường Quảng Trị 1972
Tiểu Đoàn 5 Nhảy Dù do Trung Tá Nguyễn Chí Hiếu
làm Tiểu Đoàn Trưởng, với 5 Đại
Đội : Đại Đội 50, ĐĐT là Trung Úy
Chiêu, Đại Đội 51 ĐĐT là Trung Úy
Trương Đăng Sỷ, Đại Đội 52,
ĐĐT là Trung Úy Hồ Tường, Đại
Đội 53 ĐĐT là Trung Úy Thân, Đại Đội
54 ĐĐT là Trung Úy Dương, sau ngày giải tỏa An
Lộc được không vận đến Huế và trú
đóng tại căn cứ Nancy khoảng một tuần
lể.Tại đây, Tiểu đoàn tái huấn luyện
cho binh sỉ về chiến thuật đánh trong thành
phố phân tán mỏng từng tổ ba người, cách
thức ngụy trang khi di chuyển và thực tập
bắn hỏa tiển TOW, M72, XM202…chống chiến xa.
- Ngày 5/7/1972, TĐ5ND di chuyển bằng đường
bộ đến La Vang Tả rồi tiến về
hướng Tây. Sau khi B52 trải thảm dọc bờ
sông, TĐ5ND tung quân vào lục soát
đến tận bờ sông Thạch Hản, thấy
rất nhiều xác cộng quân tại hiện
trường. Tiểu đoàn tịch thu
được 2 khẩu pḥng không 37 ly.
- Ngày 9/7/1972, bàn giao khu vực lại cho TĐ7ND, TĐ5ND di
chuyển về hướng Đông, băng ngang QL1, hôm sau
dừng quân tại khu vực thôn An Thái cách cổ thành
khoảng 3 km về hướng Đông Nam. Tại đây
BCH/TĐ lập sa bàn chuẩn bị
kế hoạch điều quân tấn công Cổ Thành.
- Ngày 10/7/1972, Trung Tá Nguyễn Chí Hiếu triệu tập
các Đại Đội Trưởng ban lệnh hành quân,
Sỉ quan các Đại Đội có 3 ngày để
huấn luyện và hướng dẩn binh sỉ thuộc
quyền chuẩn bị tác chiến. Đặc
biệt trong trận nầy yếu tố ngụy trang
triệt để áp dụng.
- Ngày 11/7/1972 TĐ1TQLC được trực thăng vận
đổ xuống hương lộ 560 cách TX Quảng
Trị 2 km về hướng Đông Bắc để ngăn
chận đường tiếp vận của địch
muốn tăng cường cho lực lượng của
chúng trong Cổ Thành. Hai trực thăng chuyển quân CH53
của Mỹ bị hỏa tiển SA-7 bắn rơi, 30
quân nhân TQLC và Phi Hành Đoàn bị tử trận.
Ngày 13/7/1972 hai ngày sau, một đơn vị
thuộc SĐ312CSBV với chiến xa yểm trợ đă
tấn công vào TĐ1TQLC nầy. TQLC phản
công quyết liệt bắn hạ hằng chục
chiến xa địch và cho đến ngày 22/7 mới quét
sạch quân CS tới cửa Việt.
Sau ba ngày cho binh sỉ chuẩn bị học tập,
đêm 14/7/1972, TĐ5ND bắt đầu di chuyển
vượt con sông nhỏ bằng thuyền của Công Binh
Nhảy Dù và tiến vào làng Tri Bưu dọc theo
đường Nguyễn Hoàng, phía Đông Nam Thị Xả.
Tại đây cộng quân có đặt một chốt
chặn tại nhà thờ Tri Bưu phản ứng báo
động. TĐ5ND dứt chốt bằng cận
chiến dể dàng để không gây tiếng động
và đă giải thoát cho trên 10 D́ Phước bị chúng
bắt làm con tin phục dịch và đở đạn cho
chúng.
Ngày hôm sau, TĐ5ND đă tiến đến sát bờ thành
cổ, vẫn c̣n nguyên vẹn rào kẻm gai và hào
nước bao bọc chung quanh. Công quân
vẫn hoạt động b́nh thường v́ Nhảy Dù
ngụy trang hoa lá trên người nên chúng không phân biệt
được ta hay đối phương. Chúng lùa dân trên
đường di chuyển về hướng Đông, có
lẻ bắt dân đi theo để
đở đạn cho chúng.
Hôm sau, Nhảy Dù đă gọi phi pháo thả
bom phá huỷ một góc phía Đông
- Ngày 17/7/1972 trong phạm vi trách nhiệm của Sư
Đoàn Nhảy Dù, các cánh quân đă được triển
khai như sau : Tiểu Đoàn 7 Nhảy Dù do Thiếu Tá
Trần Đăng Khôi chỉ huy đă kiếm soát
được ṿ̣ng đai phía Tây thị xă, Tiểu
Đoàn 11 Nhảy Dù do Thiếu tá Lê Văn Mễ chỉ huy
tiếp tục truy kích Cộng quân ở quanh khu vực
Thạch Hản đến ngă ba Long Hưng. Tiểu
Đoàn 9 Nhảy Dù, Trung Tá Trần Hữu Phú Tiểu
Đoàn Trưởng và Thiếu Tá Nguyễn Văn Nhỏ
Tiểu Đoàn Phó, là lực lượng ứng chiến
trừ bị cũng đă kiểm soát được
khu vực phía Nam thị xă. Tiểu Đoàn 6 Nhảy Dù
do Trung Tá Nguyễn Văn Đỉnh Tiểu Đoàn Trưởng,
Thiếu Tá Nguyễn Hữu Thành Tiểu Đoàn Phó chỉ
huy đă làm chủ được chiến
trường ở pḥ̣ng tuyến dọc phía Đông
thị xả.
Sau một thời gian quần thảo với cộng quân
ở ṿ̣ng đai Cổ Thành, Trung Tá Nguyễn Chí
Hiếu Tiểu Đoàn Trưởng Tiểu đoàn 5
Nhảy Dù đă quyết định tấn công thành
Đinh Công Tráng bằng hai giai đoạn:
Giai đoạn 1: Đưa một toán tiền thám xâm
nhập vào trong thành, với nhiệm vụ là thám sát
địa thế cũng như vị trí của
địch quân bên trong cổ thành rồi báo cáo về
Tiểu Đoàn. Giai đoạn này sẽ bắt
đầu vào đêm 18/7/1972 .
Giai đoạn 2: Cả Tiểu Đoàn sẽ đồng
loạt tấn công vào Cổ Thành, và trong 2 ngày, phải
đánh chiếm lại ít nhất là phân nửa chu vi bờ thành.
Để thực hiện được kế hoạch
trên, Trung Tá Hiếu đă quyết định thành
lập ngay một toán "thám sát cảm tử"
bằng cách tuyển chọn trong các quân nhân gốc
người sở tại Quảng Trị t́nh nguyện, v́
sống tại địa phương nầy nên họ
hiểu rỏ địa thế. Có rất nhiều
chiến sĩ xung phong xin nhập vào toán cảm tử này
nhưng chỉ có 6 quân nhân thuộc Đại Đội
51 được chọn: “Trưởng toán là Hạ sĩ
Trần Văn Sáu, c̣̣n chiến sĩ được
giao trách nhiệm cấm cờ VNCH trên mặt bờ Cổ
Thành Quảng Trị là Binh 1 Hồ Khang.
- Chiều ngày 18/7/1972, Trung Tá Nguyễn Chí Hiếu cho
tập hợp toán “cảm tử” để từ giă
những chiến hữu thân thương quyết ra đi
theo truyền thống “Nhảy Dù Cố Gắng”, Vị
Tiểu Đoàn Trưởng Tiểu Đoàn 5 Nhảy Dù
đă ban quyết định thăng cấp trước
cho 6 cảm tử quân mỗi người lên hai cấp. Và đêm đến, toán cảm tử quân sẽ
lên đường để đột kích vào Cổ Thành.
Đêm đến, Giờ G đă điểm, toán cảm
tử quân của Tiểu Đoàn 5 Nhảy Dù vượt
tuyến xuất phát lao vào bóng đêm
đột kích vào thành. Từ vị trí xuất phát
đến mục tiêu khoảng cách hơn 200 mét. Trung Tá
Hiếu và cả Bộ Chỉ Huy Tiểu Đoàn nín
thở nh́n theo toán quân cảm tử
đi vào bóng đêm và chờ đợi. Vào
khoảng quá nửa đêm, toán cảm tử quân đă
ḅ̣ lên được trên mặt Cổ Thành.
Một bóng đen nhô lên giữa bầu trời và tung bay theo chiều gió. Đó chính là lá
quốc kỳ VNCH mà Binh I Hồ Khang đă
được lệnh mang theo khi
xuất phát. Từ xa, các chiến sĩ Nhảy Dù vui
mừng la lên:
"Lá cờ dựng được rồi...?".
Lá quốc kỳ Việt Nam Cộng Ḥ̣a đă tung bay trên mặt bờ Cổ Thành rồi
kia. Đó cũng là một tín hiệu của
toán tiền thám báo cho Trung Tá Hiếu biết nhiệm
vụ của họ giai đoạn đầu đă hoàn
tất và họ sẽ tiếp tục nhiệm vụ
kế tiếp. Trong giây phút đó, bỗng nhiên có
những tiếng hô dỏng dạc từ trên bờ thành
vọng đến bên tai những người chiến
sĩ Tiểu Đoàn 5 Nhảy Dù đang gh́́m tay súng
hướng về bờ Cổ Thành chờ đợi và
trước mắt họ đă hiện rỏ bóng cờ.
Tiếng Binh I Hồ Khang hô lớn :
- "Nhảy Dù cố gắng - Nhảy Dù chiến
thắng - Việt Nam Cộng Ḥ̣a muôn năm".
Liền ngay sau đó quân CSBV tử thủ bên trong cổ
thành đă tập trung hoả lực như mưa bắn
xối xả vào toán cảm tử cuả TĐ5ND, Binh
Nhất Hồ Khang và 3 đồng đội khác tử
trận ngay bên bờ thành, chỉ có Hạ sỉ Sáu và Binh
Nhất Tâm c̣n may mắn, hai ngày sau rút trở về lại
chiến tuyến.
- Ngày 21/5 các đơn vị TĐ5ND được
lịnh lui về vị trí củ để phi pháo hoạt
động, Đại Đội 52 trên đường
lui binh trở lại nhà thờ Tri Bưu bị quân CS phát
giác và bắn theo bằng đại bác trực xạ không
giật 82 ly. Thiếu Úy Trịnh Văn Bé
bị tử thương và 56 quân nhân khác bị
thương vong. Hai ngày sau các đơn vị lại
tiến lên trở lại. TĐ5ND phát hiện và hạ sát
hai tên tiền sát viên pháo binh VC bám theo sau
Tiểu Đoàn.
- Ngày 25/7/1972, TĐ5ND tiến quân tái chiếm cổ thành.
Để yểm trợ cho trận đánh quyết tử
này “Minh Hiếu” được tăng cường
Đại Đội 111/ND của Tiểu Đoàn “Song
Kiếm Trấn Ải” do Trung Úy Đinh Viết Trinh “ba búa”
chỉ huy đánh trợ lực từ hướng Tây
Bắc vượt qua cánh đồng trống, tiến
dưới làn mưa pháo địch, đánh thóc vào khu
nghĩa địa làng Tri Bưu, chiếm đường
Duy Tân để bắt tay với Đại Đội
52/ND do Trung úy Hồ Tường chỉ huy và để cùng
đồng loạt tiến đánh chiếm lại Cổ
Thành bằng mọi giá. Cạnh sườn phía Bắc
Cổ Thành có Đại Đội 2/TSND do Đại Úy “Út
Bạch Lan” chỉ huy tấn kích nghi binh trợ chiến.
Đúng 3 giờ sáng, Đại Đội 51 do Trung Úy
Trương Đăng Sĩ, Đại Đội
Trưởng làm nổ lực chính tiên phong đột kích
lập đầu cầu trên mặt Cổ Thành, sau đó
là ĐĐ52/ND do Trung úy Hồ Tường chỉ huy,
nổ lực phụ trợ chiến, một Trung Đội
của ĐĐ51ND đă cấm cờ lần thứ hai
trên bờ tường cổ thành. Trước khi xuất
quân, Trung Tá Hiếu lệnh cho các đơn vị trực
thuộc nếu không tiến lên được v́ bất
cứ lư do ǵ, các Đại Đội cố gắng
rẻ sang phía trái sẽ có TĐ6ND trợ chiến.
Khi
b́nh minh vừa ló dạng, hai Đại Đội tiên phong
/ TĐ5ND dàn đội h́nh trên bờ thành chờ
đợi xuất phát, trong khi 2 phi cơ A37 vào vùng
triệt hạ khẩu đại bác trực xạ 82 ly
của địch theo sự chỉ dẩn của trinh sát
cơ OV-10. Tiếp theo đó Pháo Binh
đang trải màn khói, chuẩn bị tác xạ yểm
trợ…ngay khi đó, hai chiếc phi cơ Fantom Hoa Kỳ
chúi xuống trút bom ngay trên đầu của các Đại
Đội 51 và 52 ND. Sự việc xảy ra trước
mắt của Trung Tá Nguyễn Chí Hiếu, trong khi ông cùng
Bộ Chỉ Huy Tiểu Đoàn 5 Nhảy Dù đang theo
dỏi diễn tiến trận đánh quyết tử
để sớm kết thúc giai đoạn 2, nhưng
cũng không thể nào ngăn kịp. Muộn rồi!!!
TĐ5ND gần như tan nát !. Với những khối bom năng đă thả
xuống chính xác làm cho hơn 50% chiến sĩ Mũ
đỏ ưu tú của TĐ5ND bị thương vong.
Đại Đội 51 của Trung Úy Trương
Đăng Sỉ chỉ c̣n 38 quân nhân sống sót, tất
cả 5 Sỉ Quan của Đại Đội 52
đều bị thương và gần 50 HSQ và Binh Sỉ
bị thương vong. Tổn thất nặng nề
đó đă giáng một đ̣n chí tử lên nỗ
lực tột cùng của Tiểu Đoàn 5 Nhảy Dù, và
Trung Tá Nguyễn Chí Hiếu phải ra lịnh cho các
đơn vị trở lại tuyến xuất phát. ( Việc ném bom lầm nầy, có dư
luận cho rằng là một sự cố ư từ cấp
thẳm quyền nào đó muốn ngăn chận sự
tiến quân nhanh chóng của QLVNCH )
- Ngày 27/7/1972 Tướng Trưởng trong cuộc họp
với các Tư Lệnh chiến trường để
duyệt xét tính h́nh chiến sự, ông đả cho
biết là theo tin tức t́nh báo nhận được,
cộng quân đă đưa thêm 2 Sư Đoàn CSBV vào vùng
cận sơn Trị Thiên. Hai Sư Đoàn này sẽ tung vào
mặt trận Quảng Trị làm lực lượng
trợ lực cho Sư Đoàn 325/CSBV và Ông quyết
định thay đổi lực lượng tấn công
tái chiếm Cổ Thành Quảng Trị. Theo đó TQLC trách
nhiệm khu vực duyên hải và mặt trận Cổ
Thành Quảng Trị. Lực lượng Nhảy Dù trách
nhiệm bảo vệ pḥng tuyến Thạch Hản, và
khống chế lực lượng tăng viện của
địch ở mặt trận phía Tây Quảng Trị.
Đúng 12.00 giờ trưa, Đại Tá Trần Quốc
Lịch LĐT/ LĐ2ND bàn giao khu vực trách nhiệm cho Đại Tá
Ngô Văn Định LĐT/ LĐ258TQLC trong khi trận chiến hai bên
đang giao tranh ác liệt giữa Tiểu Đoàn 5 Nhảy
Dù với 1 Trung Đoàn Cộng quân cố thủ trong
Cổ thành. Các Tiểu Đoàn Nhảy Dù
cũng lần lượt được thay thế
bởi các Tiểu Đoàn/TQLC.
Sư đoàn Nhảy Dù và Thuỷ Quân Lục Chiến
bàn giao khu vực trách nhiệm bên sông Mỹ Chánh cho việc
chuẩn bị tái chiếm Quảng Trị vào tháng 6 và 7
năm 1972
Tiểu Đoàn 9 TQLC do Thiếu Tá Nguyễn Kim Đễ
chỉ huy hoán đổi cho TĐ11ND tại khu vực phía
Nam thị xă, cạnh Quốc Lộ 1. Tiểu Đoàn 5
TQLC do Thiếu Tá Hồ Quang Lịch chỉ huy nhận
lảnh trách nhiệm thay thế TĐ6ND tại ngă ba Long
Hưng. Tiểu Đoàn 3/TQLC do Thiếu Tá Nguyễn Văn
Cảnh chỉ huy thay thế TĐ5ND tại làng Tri Bưu
gần Cổ Thành Quảng Trị.
Mặt trận phía Tây Quảng Trị :
Sau khi bàn giao khu vực trách nhiệm chung quanh Cổ thành và
Thị xả Quảng Trị cho lực lượng TQLC,
SĐND mở mặt trận mới tấn công quân CSBV
trong vùng rừng núi phía Tây thị xả Quảng Trị và
phía Nam sông Thạch Hản, gọi là Động Ông Đô,
để ngăn chận sự chuyển quân và tiêu
diệt các ổ súng đại bác 122 ly, 130 ly thường
pháo vào thành phố chung quanh cũng như yểm trợ cho
cánh quân cố thủ của chúng trong thành cổ Đinh
Công Tráng.
Vùng hành quân của SĐND tái chiếm Quảng Trị
cuối năm 1972
- Ngày 12/8/1972, Đại Tá Trương Vĩnh Phước
LĐT/LĐ3ND mở cuộc hành quân trong vùng trách nhiệm cận
dăy Trường Sơn. Việc tiến quân vào vùng nầy
rất khó khăn v́ rừng núi trùng điệp, càng lên cao
càng hiểm trở lại gặp thời tiết khắc
nghiệt nên hỏa lực yểm trợ bị giới
hạn rất nhiều. Tuy nhiên các chiến
sỉ Nhảy Dù vẫn không chùng bước.
Mở
đầu chiến dịch, TĐ3ND từ bờ sông Nhung
được lịnh tiến chiếm ngọn
đồi 118 ở phía Đông căn cứ Barbara. Nơi
ngọn đồi nầy địch quân dùng làm đài quan
sát theo dỏi tất cả mọi
hoạt đông quân sự của VNCH trong vùng từ Ái
Tử, Quảng Trị đến quận Hải Lăng…
Tiểu Đoàn 3 Nhảy Dù chia thành 2 cánh quân
tấn công. Cánh thứ nhất gồm BCH Tiểu
Đoàn, Đại Đội 30 và Đại Đội 33
tiến chiếm đỉnh đồi 118 dễ dàng không
gặp một sự chống cự nào của cộng
quân, Đại Đội 32 án ngữ làm thành phần
trừ bị và giữ an ninh bải tiếp tế và
suối nước. Cánh thứ hai gồm hai Đại
Đội 31 và 34 tiến về hướng căn cứ
Barbara.. Cánh quân nầy
gặp sự kháng cư mạnh mẽ của địch.
Sau hai ngày quần thảo Cộng quân rút lui bỏ lại
nhiều xác và vũ khí gồm súng cối 62 ly, đại
liên 12,8 ly, và hằng trăm khẩu AK 47 và đạn
dược.
-
Ngày 14/8/1972 Đại Tá Nguyễn Trọng Bảo, Phụ Tá
hành quân / SĐND và Đại Tá Hùynh Long Phi trên đường
đến thăm vị trí đóng quân của LĐ1ND đă
bị tử nạn trực thăng tại phía Đông Bắc
cầu Mỹ Chánh, trên QL1 (khoảng đại lộ kinh
hoàng).
Trong ngày nầy, Tiểu Đoàn 3 ND nhận được
tiếp tế tại đồi 118, Trung Đội 1/33ND
do Thiếu Úy Toàn chỉ huy được chỉ
định xuyên rừng mang tiếp tế cho 2 Đại
Đội 31 và 34 đang trấn ngự trên lưng
chừng núi giữa đường đến căn
cứ Barbara..
-
Đến 6.00 giờ sáng ngày 16/8 Trung Đội 1/33
của Thiếu Úy Toàn vừa trở về căn cứ
sau khi phải di chuyển băng rừng suốt đêm th́
2 Trung Đoàn của SĐ308 cộng quân ào ạt tấn
công vào vị trí pḥng thủ của TĐ3ND trên đồi
118.
Khởi đầu cuộc tấn công, vào lúc 6.00 giờ
sáng Cộng quân áp dụng trận địa pháo kinh
hồn pháo vào vị trí TĐ3ND sau đó dùng biển
người tấn công vào mặt phía Tây căn cứ do 2
Đại Đội 30 và 33 ND trấn thủ. Các chiến
sỉ Dù phản công quyết liệt, giao tranh từ sáng
đến chiều. Thiếu Úy Lê Ngọc Bản SQTT, Chuẩn
Úy Phạm Lê Phong Trung Đội Trưởng/ĐĐ33,
TSI Trần Văn Dũng và Hạ Sỉ Truyền Tin Lê
Thiều bị tử thương. Thiếu
Tá Nguyễn Văn Định TĐP, Đại Úy Phạm
Xuân Thiếp Ban 3, Đại Úy Dương Văn Xuân
ĐĐT 30, Trung Úy Trần Văn Tâm Phụ tá Ban 3 bị
thương. Trung Úy Nguyễn Hữu Viên ĐĐT 33
bị thương hộc máu và Trung Sỉ Sỉ cận
vệ cho Tiểu Đoàn Trưởng lảnh nguyên một
quả đạn 75 ly trực xạ bị tan xác.
Đến 6.00 giờ chiều, công quân thấy không
thắng được và bị thiệt hại nhiều
nên rút lui, các chiến sỉ Dù cấp tốc tu bổ
lại công sự pḥng thủ, kiểm điểm quân
số và trị liệu cho thương binh.
- Sáng sớm hôm sau 17/8 , địch quân
tập trung quân đông đảo quyết dứt
điểm ngọn đồi 118, vẫn áp dụng
chiến thuật tiền trận địa pháo hậu
xung biển người. Trước áp lực quá nặng
của địch quân, BCH Tiểu Đoàn 3 Nhảy Dù cho
Đại Đội 30 di tản tản tất cả
thương binh ra khỏi cứ điểm về
hướng Bắc. Đại Đội 33 ở lại
tử thủ.
Đại Đội 33 Nhảy Dù
với quân số chỉ c̣n lại 70 người, kiên
cường chống trả lại.
Nhiều đợt xung phong biển người của
địch quân bị rơi rụng bên ngoài rào pḥng thủ.. Đặc biệt ngày nầy Tiểu
Đoàn 3 Nhảy Dù đánh giặc không pháo yểm cũng
không có không yểm, cũng không có tiếp viện, Nhảy
Dù chỉ “đánh khô” vậy thôi. (Lư do là thời tiết
xấu, hết đạn pháo binh, tiếp tế từ
Đà Nẳng chở ra không kịp, c̣n phi cơ có lẻ
cũng hết… đạn luôn ).
Đến xế chiều, v́ áp lực cộng quân quá
mạnh và quá đông lại không có pháo binh và phi pháo trợ
giúp nên Thiếu Tá Vơ Thanh Đồng, TĐT cho lệnh
Đại Đội 33 triệt thoái khỏi cứ
điểm. Đến 5.00 giờ chiều, cộng quân
đă tràn ngập căn cứ. Lúc nầy 2 chiếc Oanh
tạc cơ A37 của Không Quân VNCH bay tới oanh tạc
ngay giửa đỉnh đồi 118. Đại
Đội 33 chỉ c̣n lại 43 người trong đó có
3 Sỉ Quan là Trung Úy Viên ĐĐT, Chuẩn Úy Đào
Văn Oai, Chuẩn Úy Lê Thanh Vân, Trung Đội
Trưởng.
Lính Dù gói xác bạn trên vủng đất “thập
tử nhất sinh” Quảng Trị 1972
Chiều hôm đó, Tiểu Đoàn 3 Nhảy Dù
được rút về ngọn đồi 30 với
Đại Đội 32 và sáng ngày hôm sau rút ra Trường
Phước, cạnh QL 1 để nhận tiếp
liệu và bổ sung quân số. Sau khi được
chỉnh bị, TĐ3ND trở lại trận địa
án ngử ngọn đồi 90 dưới chân núi
Động Ông Đô để cho các đơn vị
Nhảy Dù khác tái chiếm căn cứ Barbara và Anne.
-
Ngày 8/9/1972 LĐ3ND điều động TĐ8ND tái chiếm
căn cứ Barbara.TĐ8ND chia quân thành hai mủi tấn công
ban đêm vào hai phía Đông và Tây của căn cứ. Địch bị đánh bất ngờ khi c̣n đang
ngáy ngủ. 2 Đại Đội TĐ8ND đă đột kích
vào căn cứ một cách dễ dàng. Rất nhiều tù
binh thuộc SĐ324CSBV bị bắt, hơn 20 xe molotova
chở đầy lương khô, đạn dược
bị tịch thu c̣n nguyên vẹn cùng nhiều vũ khí cá
nhân và cộng đồng. Một Thiếu Úy
ND bị hy sinh và một binh sỉ bị thương.
TQLC Tái chiếm cổ thành:
TQLC/QLVNCH đổ vào Huế tái phối trí lực
lượng chuẩn bị tái chiếm Cổ Thành
Quảng Trị
- Ngày 28/7/1972 sau khi nhận bàn giao khu vực trách nhiệm
từ LĐ2ND, Lữ đoàn 258 TQLC lập ngay pḥng
tuyến sát với các vị trí của đối
phương. Trận chiến càng ngày càng
diễn ra khốc liệt. Đại bác Cộng quân
ở bờ Bắc sông Thạch Hăn đă pháo kích liên
tục, cùng lúc đó, súng cối của Cộng quân từ
các vị trí gần Cổ Thành bắn từng đợt
hàng trăm quả vào các vị trí chiến đấu
của các đơn vị TQLC.
- Ngày 9/9/1972 trong khi Sư đoàn Nhảy Dù tiếp tục
truy kích các đơn vị CSBV ở phía Tây Quảng
Trị, th́ dọc theo vùng núi tỉnh Quảng Trị
từ phía Tây Nam cho đến phía Tây Bắc, hàng loạt
phi vụ B52 trải thảm lửa xuống các vị trí
được ghi nhận là có cụm pháo binh và tập
trung của Cộng quân. Cùng lúc đó, tại thị xă
Quảng Trị, 6 tiểu đoàn Thủy quân Lục
chiến đồng loạt tấn công CSBV từ nhiều
hướng vào Cổ Thành Đinh Công Tráng.
Từ
ga Quảng Trị, tiểu đoàn 1 TQLC Quái Điểu do
thiếu tá Nguyễn Đăng Ḥa chỉ huy đă
điều động các đại đội xuất
quân tấn công vào khu vực gần bệnh viện Quân Dân
Y Hỗn Hợp và khu vực trường Bồ
Đề.
Tại
ngă ba Long Hưng, tiểu đoàn 2 Thủy quân Lục
chiến có biệt danh là tiểu đoàn Trâu Điên do
thiếu tá Trần Văn Hợp làm tiểu đoàn
trưởng đă tung 2 đại đội tấn công
vào các chốt chận của CSBV trong làng Thạch Hăn
nằm sát thị xă Quảng Trị về phía Nam,
được bao bọc bởi những lũy tre xanh.
Lợi dụng từng cụm tre, Cộng quân đă đào
hầm theo chữ A và chữ T rất
kiên cố để ngăn chận các cuộc tấn công
của Việt NamCộng Ḥa.
Các tiền sát viên Pháo binh đă điều chỉnh mục
tiêu tác xạ cho từng khẩu pháo 105 ly với
đầu đạn nổ chậm xê dịch từng 10
mét một (chứ không phải 50 mét theo quy định an
toàn khi gọi Pháo binh bắn yểm trợ) để
bật tung từng ổ kháng cự của Cộng quân.
Một cánh quân của tiểu đoàn Trâu Điên từ ngă
tư Quang Trung, Duy Tân với sự yểm trợ của
Pháo binh và chiến xa M 48 đă tấn công “dọn sạch”
các chốt Cộng quân ở bên đường Quang Trung,
để từ đây đánh chiếm cụm điểm
pḥng ngự của Cộng quân ở rạp chiếu bóng
Đại chúng và các mục tiêu dọc theo đường
Lư Thái Tổ, ở phía Nam Cổ Thành Quảng Trị.
Tại hướng Đông Bắc, các
tiểu đoàn 3 và 7 TQLC đă tiến chiếm các vị
trí trọng điểm để tiến sát đến
Cổ Thành. Tại phía Đông Nam, tiểu đoàn 6
TQLC Thần Ưng (do thiếu tá Đỗ Hữu Tùng
chỉ huy) được giao trọng trách phải vào
Cổ Thành bằng mọi giá.
Tại pḥng tuyến ở phía Đông Bắc tỉnh
Quảng Trị, ở khu vực quanh trục lộ
tiếp vận của Cộng quân (hương lộ 560),
lực lượng tăng cường cho Sư đoàn
Thủy quân Lục chiến là liên đoàn 1 Biệt
động quân đă gặp sự kháng cự mạnh
của Cộng quân khi liên đoàn tung 2 tiểu đoàn bung
rộng khu vực kiểm soát về phía Đông. Không quân Việt-Mỹ đă xuất trận
để yểm trợ cho Biệt động quân đánh
bật Cộng quân ra khỏi trận địa.
Biệt Động Quân trên chiến trường
Quảng Trị Hè 1972
- Ngày 13/9/1972 Đại đội 5 tiểu đoàn 2 Trâu
Điên từ ngă tư Quang Trung Trần Hưng Đạo
mở cuộc tấn công vào khu vực chợ Quảng
Trị. Trận chiến đă diễn ra quanh khu vực
chợ, dọc theo đường Trần Hưng
Đạo ra đến bờ sông. Hai bên đă quần
thảo nhau quanh các đống bê tông đổ nát mà CQ
đă biến thành các điểm kháng cự. Cuối cùng
tiểu đoàn TQLC này đă chiếm được
mục tiêu, sau đó khai triển đội h́nh tiến
chiếm khu hành chánh gồm Ty Bưu Điện, Ty Thanh
Niên, Ty Ngân khố và tiến sát đến dinh tỉnh
trưởng-nơi 1 đại đội Cộng quân
đang bố trí quân quanh khuôn viên để cố thủ.
Một cánh quân khác, đại đội 4 làm nỗ
lực chính do đại bàng Long Hồ-đại
đội trưởng chỉ huy đă tiến quân thanh
toán các chốt địch dọc hai bên đường
Phan Đ́nh Phùng, sau đó tiến đánh và triệt hạ
các chốt của CQ bố trí tại cơ quan USOM và Ṭa án
tỉnh Quảng Trị. Thanh toán được các mục
tiêu trọng yếu, đại đội 4 và đại
đội 5 của tiểu đoàn 2 Trâu Điên đă
tấn công vào khu vực ṭa Hành chánh và Ty Tiểu học
Quảng Trị nơi 1 trung đoàn CQ đặt bộ
chỉ huy. Do các chốt bảo vệ xung quanh đă bị
TQLC triệt hạ, nên bộ chỉ huy CQ tại đây
đă phải tháo chạy ra hướng bờ sông
- Ngày 15/9/1972 LĐ2ND mở cuộc hành quân tảo thanh VC vùng
sườn núi phía Tây, nhằm mục đích mở
rộng vùng hoạt động và càn quét các đơn
vị Cộng quân lẩn khuất trong vùng cũng như
ngăn chận địch tiến xuống vùng
đồng bằng ở phía Đông.
Cùng ngày nầy, 4 đại đội của tiểu
đoàn 3 và tiểu đoàn 6 TQLC đă dàn hàng ngang
đồng loạt xung phong tiến về hướng Tây
cổ thành Đinh Công Tráng. Trong đêm 15/9/72, Cộng
quân đă pháo dữ dội vào đội h́nh của hai
tiểu đoàn này để yểm trợ cho thành phần
CQ đang cố thủ ở đây. Gần rạng
sáng, 4 đại đội TQLC nói trên đồng loạt
xung phong, những tổ kháng cự của Cộng quân
đă chống trả mạnh nhưng chỉ được
nửa giờ sau đó đă bị đánh bật khỏi
pḥng tuyến.
- Rạng ngày 16 tháng 9, lực lượng Thủy quân
Lục chiến đă đánh bật CSBV ra khỏi trung tâm
thị xă Quảng Trị và kiểm soát toàn bộ khu
vực Cổ Thành, hai tiểu đoàn 3 và 6 Thủy quân
Lục chiến từ các vị trí vừa chiếm
được trong Cổ Thành, đă bung ra lục soát và
triệt hạ các chốt c̣n lại của CSBV.
Đến 8 giờ, một toán Cọp Biển của
tiểu đoàn 6 Thủy quân Lục chiến đă dựng
quốc kỳ Việt Nam Cộng Ḥa trên cổng
tường phía Tây Cổ Thành Quảng Trị, biểu
tượng cho sự toàn thắng của Quân lực VNCH
trong cuộc tổng phản công tái chiếm Cổ Thành
Quảng Trị.
Sau 4 tháng 16 ngày chiếm giữ
Cổ Thành và thị xă Quảng Trị, Cộng quân đă
bị đánh bật và tổn thất rất nặng.
Riêng trung đoàn Triệu Hải (trung đoàn 27 CSBV) với
hơn 1,500 quân cố thủ trong Cổ Thành đă bị hạ
gần như toàn bộ tại trận địa, chỉ
c̣n chưa đến 1 tiểu đội ( 10 người
) thoát chạy ra ngoài.
Ngoài trung đoàn Triệu Hăi bị xóa sổ, trung đoàn 48
B thuộc sư đoàn 320 B CSBV- đơn vị chiếm
giữ trung tâm thị xă, cũng đă bị thiệt
hại hơn 80% quân số.
Theo ghi nhận của
Trung Tướng Ngô Quang Trưởng, chỉ trong trận
chiến tại trung tâm thị xă Quảng Trị và Cổ
Thành, có 2,767 Cộng quân đă bị hạ sát tại trận,
43 địch quân bị bắt sống. Về phía Thủy
quân Lục chiến, trung b́nh mỗi ngày có 150 chiến binh
Cọp Biên hy sinh. Chiều ngày 16 tháng 9/1972, sau khi đánh
bật CSBV ra khỏi trung tâm thị xă và tái chiếm toàn khu
vực Cổ Thành, 6 tiểu đoàn Thủy quân Lục
chiến đă bung rộng để triệt hạ các
chốt kháng cự của tàn quân CSBV trong Cổ Thành và
nới rộng vùng kiểm soát.
Mặt trận phía Tây
Quảng Trị trước ngày ngưng bắn :
Đầu tháng 10/1972, LĐ2ND điều động các
đơn vị tái chiếm căn cứ Anne (Động Ông
Đô). Để tái chiếm căn cứ nầy TĐ5ND tiến quân
bên cánh trái, chạm địch nhiều lần cấp
Đại Đội tịch thu nhiều đại bác 122 ly, 130
ly hỏa tiển 107 ly và bắt sống nhiều tù binh
thuộc các Trung Đoàn 141 và Trung Đoàn 165 của SĐ324CSBV.Trong khi
đó,TĐ11ND ngăn chận đường tiếp viện
của địch quân từ phương Bắc
đồng thời bảo vệ cạnh sườn bên
phải để cho TĐ7ND làm trục tấn công chính vào
đối phương.
Động Ông Đô ( Căn Cứ Anne) là một dảy
đồi trọc, rất ít cây cối. Đứng trên
đỉnh đồi ta có thể quan sát từ chi khu Cam
Lộ, Đông Hà đến thị xả Quảng Trị.
Trước kia Căn cứ nầy có một pháo
đội 155 ly do quân đội Mỹ thiết lập,
sau nầy bàn giao lại cho Quân Lực Việt Nam CH. Vào mùa
nầy thời tiết ẩm ướt, mây mù bao phủ
suốt ngày nên việc tiếp tế và tản
thương rất khó khăn. Sau khi VC chiếm giữ khu
vực nầy, địch đă thiết lập hệ
thống địa đạo cũng như hệ
thống đường xá có thể di chuyển và
điều động dể dàng bộ binh, cơ giới
và chiến xa dọc theo khu vực phía Bắc sông Nhung
đến đồi 24 phía dưới chân căn cứ.
Bên trong căn cứ cộng quân ẩn núp trong những hầm
hàm ếch nên rất khó bị tiêu diệt bằng phi pháo.
Cuối tháng 10, TĐ7ND đă làm chủ t́nh h́nh từ khu
đồi yên ngựa đến dảy đồi 24
tiến sát quanh chân núi bằng những trận cận
chiến đẩm máu, giành từng thước
đất, từng chiếc hầm hố cá nhân. Đến
cả tháng sau TĐ7ND mới dứt điểm
được căn cứ Anne hoàn toàn, bắt sống 30
tù binh thuộc Trung Đoàn 66 và Trung Đoàn 165 thuộc SĐ324CSBV
tịch thu trên 300 vũ khí đũ loại kể cà súng
cối 160 ly do Nga Sô chế tạo. TĐ7ND bị thiệt
hại mất khoảng một Đại Đội. Sau đó
đượcTĐ6ND lên thay trấn giữ căn cứ,
TĐ7ND lui về tái trang bị và bổ sung quân số.
Đầu tháng 11/1972, sau khi thay thế đơn vị bạn,
TĐ6ND điều động một Đại Đội trấn
đóng tại đồi 24 cách căn cứ Anne khoảng
1km để chế ngự khu vực đường thông
thủy cũng như quan sát cả hai mặt Đông Tây.
Những người lính Dù dự
Thánh lễ đầu tiên tại nhà thờ La Vang sau khi
Quảng Trị được tái chiếm
Để giành lại những vị trí đă bị Nhảy
Dù chiếm giữ Công quân tung SĐ308CSBV với chiến xa
yểm trợ liên tiếp trong 2 tuần lể tấn công
vào căn cứ Anne. Nhưng TĐ6ND đă phản công
quyết liệt và gây thiệt hại nặng nề cho
đối phương, hơn 2 Tiểu Đoàn cộng quân
đă bị loại khỏi ṿng chiến. 2 ĐĐT/TĐ6ND
bị thương, khoảng 150 HSQ & BS bị
thương vong.
Đồng thời để yểm trợ cho lực
lương cộng quân tấn công vào căn cứ Anne,
nhằm cắt đứt nguồn tiếp liệu cho
TĐ6ND. SĐ324CSBV tung một Trung Đoàn tấn công vào vùng
phụ cận ở mặt phía Đông là dảy đồi 90
phía đưới căn cứ Barbara do TĐ3ND trấn
đóng. Trận đánh tại đồi 90 rất
khốc liệt. BTL/SĐND đă tăng cường TĐ8ND vào
vùng hành quân cho LĐ2ND. Sau hai ngày tác chiến TĐ8ND đă
chiếm giữ vị trí chiến lược 18 giữa
TĐ3ND và TĐ6ND. Nhiều hầm vũ khí cộng quân đă chôn
giấu tại đây như đạn súng cối 82 ly, 62
ly, hỏa tiển 107 ly, lựu đạn và đạn
dược đũ loại khác.
Giửa tháng 12/72, TĐ8ND tiến đánh căn cứ Suzie ,
khoảng 3 km phía tây căn cứ Anne và mở rộng vùng
hoạt động kiểm soát đến bờ sông
Thạch Hản.
Đồng thời TĐ2ND cũng được điều
động tấn công tái chiếm vùng Động Tiên cách Suzie
khoảng 4 km về phía Tây Nam. Sau một tuần hành quân,
TĐ2ND đă càn quét và làm chủ t́nh h́nh, tịch thu nhiều
vũ khí và nhiều kho lương phạn như cá
hộp, lương khô do Trung Cộng sản xuất.
Đến cuối tháng 12/72 lực lượng Nhảy Dù làm
chủ t́nh h́nh dọc bờ phía Tây dảy Trường
Sơn. Vùng trách nhiệm của SĐND hoàn toàn được
yên tỉnh trước khi hiệp định Ba-Lê
được kư kết để người bạn
đồng minh “vĩ đại”của VNCH
được “tháo chạy trong danh dự.”
Tháng 3/1973 Sân bay Ḥa Mỹ (tức căn cứ Evan do
LĐ2ND trấn đóng) tiếp nhận các phi cơ C130
đáp xuống để chở các tù binh trao trả cho VC.
Tài liệu tham khảo :
- The Easter Offensive Of 1972 của Trung Tướng Ngô Quang
Trưởng, TTQS/BQP/HK xuất bản năm 1980, Việt
dịch Kiều Công Cự.
- Thủy Quân Lục Chiến Việt Nam với cuộc
Tổng Công Kích Tổng Nổi Dậy 1972 của CSBV
tại Vùng I Chiến Thuật - Tài liệu tổng hợp
của Cựu Trung Tá Trần văn Hiển TP3/SĐ/TQLCVN
trên trang web www.tqlcvn.org.
- Mặt Trận Cổ Thành Quảng Trị của Mũ
Đỏ Trịnh Ân .
- Thiên Hùng Ca QLVNCH của Phạm Phong Dinh xuất bản
lần thứ nhất năm 2004.
- Chiến Tranh Việt Nam Toàn Tập của Nguyễn
Đức Phương, Làng Văn xuất bản năm
2001
- Đời Chiến Binh của Thiếu Tá Nhảy Dù
Trương Dưởng, Tác giả xuất bản
15/5/1999.
- Lời tường thuật của Trung Úy Thạch
Hớn, Trung Đội Trưởng Trung Đội 1/52ND
hiện cư ngụ tại OC, CA
-Phỏng vấn các chiến hữu Nhảy Dù
Tư liệu của Binh chủng ND/QLVNCH biên soạn
bởi
Đại Úy Vơ Trung Tín
Tiểu Đoàn Truyền Tin SĐND – 714-545-0105
Đại Úy Nguyễn Hữu Viên
Tiểu Đoàn 3 Nhảy Dù – 714-897-1435