ĐOẠN THỨ HAI SECTIO SECUNDA CHƯƠNG II CAPUT SECUNDUM Mục 3 Articulus 3 TIẾT 2 "...BỞI PHÉP ĐỨC CHÚA THÁNH THẦN MÀ NGƯỜI XUỐNG THAI, SINH BỞI BÀ MARIA ĐỒNG TRINH Paragraphus 2: « ... Conceptus est de Spiritu Sancto, natus ex Maria Virgine » I. BỞI PHÉP ĐỨC CHÚA THÁNH THẦN MÀ NGƯỜI XUỐNG THAI... Conceptus est de Spiritu Sancto 484 461 721. Biến cố Truyền tin cho Đức Maria mở đầu “thời gian tới hồi viên mãn” (Gl 4,4), nghĩa là, lúc hoàn thành các lời hứa và các sự chuẩn bị. Đức Maria được mời gọi cưu mang Đấng mà nơi Người “tất cả sự viên mãn của thần tính hiện diện cách cụ thể” (Cl 2,9). Lời phúc đáp thần linh cho vấn nạn của Mẹ: “Việc ấy sẽ xảy ra cách nào, vì tôi không biết đến việc vợ chồng?” (Lc 1,34) đã được đưa ra là nhờ quyền năng của Chúa Thánh Thần: “Thánh Thần sẽ ngự xuống trên bà” (Lc 1,35). Praedestinatio Mariae Khác với dự đoán của loài người, Thiên Chúa đã chọn những gì bị coi là bất lực và yếu đuối (1Cr 1,27) để chứng tỏ Người luôn trung thành với lời đã hứa: Hanna, mẹ của tiên tri Samuel (1 Sm 1.), bà Đêbôra, bà Ruth, bà Juđitha, bà Esther và nhiều phụ nữ khác. Đức Maria “trổi vượt giữa những người khiêm hạ và nghèo hèn của Chúa, những người hy vọng và đón nhận ơn cứu độ từ nơi Ngài với lòng tin tưởng. Cuối cùng, sau sự trông đợi lâu dài Lời Chúa đã hứa, thời gian đã đến hồi viên mãn và một Nhiệm cục mới đã bắt đầu với Đức Maria, người Con Gái Sion cao trọng nhất” (CĐ Vatican II, Hiến chế tín lý Lumen gentium 55). Immaculata Conceptio « Fiat mihi secundum verbum tuum... » Divina Mariae maternitas Virginitas Mariae đức tin đó không do huyền thoại lương dân hay mô phỏng các ý tưởng đương thời tạo ra. Ý nghĩa của biến cố này chỉ có thể hiểu được nhờ đức tin, khi đức tin nhìn sự kiện "trong mối dây liên kết các mầu nhiệm với nhau" (CĐ Vatican I, Hiến chế tín lý Dei Filius DS 3016), trong toàn bộ mầu nhiệm Đức Kitô, từ Nhập Thể cho đến Vượt Qua. Thánh Ignatiô Antiôchia đã chứng nhận mối dây này: "Thủ lãnh thế gian này đã không hề biết sự đồng trinh của Đức Maria, việc Chúa giáng trần và việc Người chịu chết: Ba mầu nhiệm vang lừng nhưng đã được Thiên Chúa âm thầm thực hiện" (1 Cr.2,8) (Ep 19,1). Maria – « semper Virgo » 499. Khi đào sâu đức tin về Đức Mẹ đồng trinh, Hội Thánh đi đến chỗ tuyên xưng Đức Maria thật sự và trọn đời đồng trinh (CĐ Constantinôpôli II, DS 427), ngay cả khi sinh Con Thiên Chúa làm người (Thánh Lêô Cả, Tomus ad Flavianum: DS 291, 294, 442, CĐ Latêranô DS 503, CĐ Tôlêđô XVI DS 57l, ĐGH Phaolô IV DS 1880). Thật vậy, việc hạ sinh Đức Kitô "không làm suy giảm nhưng thánh hiến sự trinh khiết vẹn toàn" của Mẹ (CĐ Vatican II, Hiến chế tín lý Lumen gentium 57). Phụng vụ của Hội Thánh luôn tôn vinh Mẹ là “Đấng trọn đời đồng trinh" (CĐ Vatican II, Hiến chế tín lý Lumen gentium 52). Virginalis maternitas Mariae in consilio Dei 510. "Dù khi thụ thai hay khi sinh hạ, khi cưu mang hay khi nuôi con, Đức Maria vẫn đồng trinh, trọn đời đồng trinh" (Thánh Augustinô, Sermo, bài giảng 186, 1). Mẹ trọn vẹn là "nữ tỳ của Chúa" (Lc l,38). Giáo Lý Hội Thánh Công Giáo
CATECHISMUS CATHOLICAE ECCLESIAE
1992
PHẦN THỨ NHẤT
Tuyên Xưng Đức Tin
PARS PRIMA
PROFESSIO FIDEI
TUYÊN XƯNG ĐỨC TIN KITÔ GIÁO
FIDEI CHRISTIANAE PROFESSIO
TÔI TIN KÍNH ĐỨC GIÊSU KITÔ, CON MỘT THIÊN CHÚA
CREDO IN IESUM CHRISTUM, FILIUM DEI UNICUM
CHÚA GIÊSU KITÔ "ĐÃ THỤ THAI BỞI CHÚA THÁNH THẦN,
NGÀI ĐÃ SINH RA BỞI TRINH NỮ MARIA”
Iesus Christus “conceptus est de Spiritu Sancto,
natus ex Maria Virgine”
485 689,723. Sứ mạng của Chúa Thánh Thần bao giờ cũng kết hợp nhịp nhàng với sứ mạng của Chúa Con (Ga 16,14-15). Thánh Thần được cử đến để thánh hóa cung lòng Đức Trinh Nữ Maria và làm cho Mẹ thụ thai cách kỳ diệu. Bởi Người là "Chúa và là Đấng ban sự sống", Người ban cho Mẹ thụ thai Con hằng hữu của Chúa Cha, trong một nhân tính bắt nguồn từ nhân tính của Mẹ.
486 437. Con Một của Chúa Cha ngay từ khi tượng thai làm người trong cung lòng của Đức Trinh Nữ Maria, đã là "Kitô" nghĩa là Đấng được Thánh Thần xức dầu (Mt 1,20; Lc 1,35), cho dù Người chỉ tỏ mình từng bước cho các mục đồng (Lc 2,8-20), các đạo sĩ (Mt 2,1-12), cho Gioan Tẩy giả (Ga 1,31-34), cho các môn đệ (Ga 2,11). Như vậy, trọn cuộc đời của Đức Kitô tỏ cho thấy "Thiên Chúa đã dùng Thánh Thần và quyền năng mà xức dầu tấn phong Người như thế nào" (Cv 10,38).
II. … SINH BỞI BÀ MARIA ĐỒNG TRINH
487 963. Những gì đức tin Công giáo tin về Mẹ Maria, đều đặt nền tảng trên những gì đức tin đó tin về Đức Kitô, nhưng những gì đức tin dạy về Mẹ Maria, lại làm sáng tỏ đức tin vào Đức Kitô.
Đức Maria được tiền định
488. "Thiên Chúa đã cử Con mình đến trong thế gian" (Gl 4,4). Nhưng để "tạo một thân xác" (Dt 10,5) cho Người, Thiên Chúa đã muốn có sự tự do cộng tác của một thụ tạo. Với mục đích ấy, từ muôn đời Thiên Chúa đã chọn, để làm Mẹ của Con mình, một người con gái Israel, một thiếu nữ Do Thái ở Nazareth miền Galilêa, “một trinh nữ đã đính hôn với một người tên là Giuse, thuộc dòng dõi vua Đavid, trinh nữ ấy tên là Maria” (Lc 1,26-27):
Chúa Cha rất nhân từ đã muốn sự ưng thuận của Đấng đã được tiền định làm Mẹ phải có trước khi Chúa Con nhập thể, để như một người nữ đã hợp tác cho sự chết, thì cũng một ngừơi nữ hợp tác cho sự sống (CĐ Vatican II, Hiến chế tín lý Lumen gentium 56. x. 61).
489 722 410 145 64. Suốt thời Cựu Ước, sứ vụ của Đức Maria đã được chuẩn bị bởi sứ vụ của những phụ nữ thánh thiện. Ngay từ đầu, là bà Evà: bất chấp sự bất tuân phục của mình, bà đã nhận được Lời Hứa rằng một hậu duệ của bà sẽ chiến thắng ma quỷ (St 3,15) và bà sẽ là mẹ của chúng sinh (St 3,20). Vì lời hứa đó, Sara mang thai một người con trai, dù đã cao niên (St 18,10-14; 21,1-2).
Thụ thai Vô nhiễm
490 2676, 2833 2001. Để làm Mẹ Đấng Cứu thế, Đức Maria "đã được Chúa ban cho nhiều ơn xứng với nhiệm vụ cao cả ấy" (CĐ Vatican II, Hiến chế tín lý Lumen gentium, 56). Lúc truyền tin, thiên sứ Gabriel đã chào Mẹ "là đấng đầy ơn phúc" (Lc 1,28). Thật vậy, Mẹ cần được ân sủng Chúa nâng đỡ để có thể hoàn toàn tự do trong đức tin mà đáp lại lời loan báo ơn gọi của Người.
491 411. Suốt dọc chiều dài lịch sử, Hội Thánh đã nhận thức rằng Đức Maria, vì được Thiên Chúa ban cho "đầy ơn phúc" (Lc 1,28), nên được cứu chuộc ngay từ lúc tượng thai. Đó là nội dung tín điều Vô Nhiễm Nguyên Tội do Đức Piô IX công bố năm 1854.
Đức Trinh Nữ Diễm Phúc Maria, đã được gìn giữ khỏi mọi tỳ ố nguyên tội ngay từ lúc tượng thai, do ân sủng và tình thương đặc biệt của Thiên Chúa toàn năng, nhờ công nghiệp của Đức Giêsu Kitô Đấng Cứu Độ loài người (ĐGH Piô IX, Tông sắc Ineffabilis Deus: 2803).
492 2011 1077. Mẹ có được "sự thánh thiện tuyệt vời có một không hai" "ngay từ lúc tượng thai" (CĐ Vatican II, Hiến chế tín lý Lumen gentium 56) hoàn toàn là do Đức Kitô: Mẹ đã "được cứu chuộc cách kỳ diệu nhờ công nghiệp Con Mẹ" (CĐ Vatican II, Hiến chế tín lý Lumen gentium 53). Hơn bất cứ thụ tạo nào khác, Chúa Cha đã thi ân giáng phúc, cho Mẹ "hưởng muôn vàn ân phúc của Thánh Thần, từ cõi trời, trong Đức Kitô" (Ep 1,3). Người "đã chọn Mẹ trong Đức Kitô, trước cả khi tạo thành vũ trụ, để trước thánh nhan Người, trở nên tinh tuyền thánh thiện, nhờ tình thương của Người" (Ep 1,4).
493. Các Giáo phụ Đông Phương gọi Mẹ Thiên Chúa là Đấng Rất Thánh (Panaghia) và tôn vinh Mẹ là "Đấng không hề vương nhiễm một tội nào, như một thụ tạo mới do Chúa Thánh Thần nắn đúc và tác tạo" (CĐ Vatican II, Hiến chế tín lý Lumen gentium 56). Nhờ ân sủng Thiên Chúa, Đức Maria suốt đời vẫn tinh tuyền không hề phạm tội riêng nào.
"Xin Chúa làm cho tôi như lời thiên sứ nói ..."
494 2617, 148 968. Khi được loan báo mình sẽ hạ sinh "Con Đấng Tối Cao", bởi quyền năng Chúa Thánh Thần (Lc 1,28-37), dù không sống đời vợ chồng, Đức Maria tin chắc chắn rằng: "đối với Thiên Chúa, không có gì là không thể làm được"; và với "sự vâng phục trong đức tin" (Rm 1,5), Mẹ đã đáp lại: "Này tôi là nữ tỳ của Chúa, xin Chúa làm cho tôi như thiên sứ nói" (Lc 1,37-38). Như vậy, khi ưng thuận lời Thiên Chúa, Đức Maria trở thành Mẹ Chúa Giêsu. Không bị bất cứ tội lỗi nào ràng buộc, Mẹ hết lòng vâng theo ý muốn cứu độ của Thiên Chúa, tự hiến hoàn toàn cho Con của Mẹ và sự nghiệp của Người, để cùng Người và tùy thuộc vào Người mà phục vụ cho mầu nhiệm Cứu Chuộc, nhờ ân sủng của Thiên Chúa (CĐ Vatican II, Hiến chế tín lý Lumen gentium 56).
726. Thánh Irênê nói: "Nhờ vâng phục, Mẹ đã trở nên nguyên nhân cứu độ chính mình và toàn thể nhân loại". Và cùng với Thánh Irênê, rất nhiều giáo phụ cũng giảng dạy rằng: "Nút dây do sự bất tuân của bà Evà thắt lại, nay được gỡ ra nhờ sự vâng phục của Đức Maria; điều mà trinh nữ Evà đã buộc lại bởi cứng lòng tin, Đức Trinh Nữ Maria đã tháo ra nhờ lòng tin". So sánh Đức Maria với bà Evà, các ngài gọi Đức Maria là "Mẹ của chúng sinh", và thường quả quyết rằng: "Sự chết đột nhập vào trần gian qua Evà, thì sự sống đến với con người nhờ Đức Maria" (CĐ Vatican II, Hiến chế tín lý Lumen gentium 56).
Đức Maria Mẹ Thiên Chúa
495 466, 2677. Trong các sách Tin Mừng, Đức Maria được gọi là "Mẹ Đức Giêsu" (Ga 2, 1; 19,25) (Mt 13,55). Dưới sự thúc đẩy của Thánh Thần, Mẹ được xưng tụng là "Mẹ của Chúa tôi" (Lc 1,43) ngay cả trước khi Con Mẹ sinh ra. Qủa thế Đấng mà Mẹ cưu mang làm người bởi Thánh Thần, Đấng thực sự là con Mẹ theo xác phàm, chính là Con hằng hữu của Chúa Cha, Ngôi Hai trong Ba Ngôi chí thánh. Vì vậy, Hội Thánh tuyên xưng Đức Maria thực sự là "Mẹ Thiên Chúa" (Theotokos) (CĐ Êphêsô, Epistula II Cyrilli Alexandrini ad Nestorium DS 251).
Sự tinh khiết của Mẹ Maria
496. Ngay từ những công thức đức tin đầu tiên (DS 10-64), Hội Thánh tuyên xưng Đức Giêsu đã tượng thai trong cung lòng Trinh Nữ Maria chỉ do quyền năng Thánh Thần, và cũng như vậy, khẳng định khía cạnh thể lý của biến cố này: Đức Giêsu được tượng thai "bởi Chúa Thánh Thần không cần mầm giống nam nhân" (CĐ Latêranô năm 649: DS 503). Các Giáo phụ nhận ra việc thụ thai đồng trinh là dấu chỉ chính Con Thiên Chúa đã đến mặc lấy một nhân tính giống như nhân tính chúng ta.
Thánh Ignatiô Antiôchia (đầu thế kỷ II) dạy: “Tôi đã nhận thấy anh em… xác tín rằng Chúa chúng ta, thật sự xuất thân từ dòng dõi vua Đavid theo xác phàm (Rm. 1,3), là Con Thiên Chúa theo ý định và quyền năng Thiên Chúa (Ga 1,13). Người đã thực sự được một trinh nữ sinh ra. Người đã thực sự chịu đóng đinh thân xác vì chúng ta, thời Phongxiô Philatô. Người đã thực sự chịu khổ hình cũng như đã thực sự Phục Sinh (Thánh Ignatiô Antiôchia, Epistula ad Smyrnaeos 1-2).
497. Các trình thuật Tin Mừng (Mt 1,18-25, Lc 1,26-38) xem việc thụ thai đồng trinh như một công trình của Thiên Chúa, vượt quá tầm hiểu biết và khả năng nhân loại (Lc l,34). Thiên thần đã nói với ông Giuse về Đức Maria, hôn thê của ông: "Người con bà cưu mang là do quyền năng Thánh Thần" (Mt 1,20). Hội Thánh nhìn nhận đây là việc Thiên Chúa thực hiện lời hứa qua miệng ngôn sứ Isaia: "Này đây Trinh Nữ sẽ thụ thai và sinh hạ một con trai" (Is 7,14), theo bản dịch Hy lạp của Mt 1,23.
498 50 2717. Đôi lúc, người ta lúng túng vì sự im lặng của Tin Mừng Marcô và các thư Tân Ước đối với việc thụ thai đồng trinh của Đức Maria. Người ta cũng tự hỏi không biết đây có phải là huyền thoại hay là luận điểm thần học không chứng cớ lịch sử. Về vấn đề này, phải trả lời rằng: đức tin vào việc Mẹ Maria thụ thai Chúa Giêsu mà còn đồng trinh, đã bị người Do Thái và lương dân vô tín chống đối mãnh liệt, chế diễu hoặc hiểu sai (Thánh Justinô, Dialogus cum Triphone Iudaeo 66-67: Origiênê, Contra Celsum 1,32.69):
Đức Maria "trọn đời đồng trinh"
500. Để phản bác điều này, đôi khi người ta lý luận rằng Kinh Thánh có nói đến anh chị em của Đức Giêsu (Mc 3,31-35 ; 6,3; 1 Cr 9,5; Gl 1,19). Xưa nay Hội Thánh vẫn hiểu những đoạn này như sau: chúng không hề ám chỉ những người con khác của Đức Trinh nữ Maria. Giacôbê và Giuse được gọi là "anh em của Đức Giêsu" (Mt 13,55), họ là con của một môn đệ Đức Giêsu (Mt 27,56) tên là Maria. Bà này được nhắc đến cách cẩn thận để phân biệt là "Bà Maria khác" (Mt 28,1). Theo lối nói thông dụng trong Cựu Ước, "anh em" chỉ những người bà con thân thuộc của Đức Giêsu (St 13.8; 14,16; 29,15 v.v...).
501 969 970. Chúa Giêsu là Con một của Đức Maria. Nhưng Đức Maria còn là mẹ thiêng liêng (Ga 19,26-27: Kh.12,17) của tất cả loài người được Đức Giêsu cứu độ. "Người con mà Mẹ sinh ra, Thiên Chúa đã đặt "làm trưởng tử giữa một đàn em đông đúc", (Rm 8,29), nghĩa là các tín hữu mà Mẹ đã cộng tác vào việc sinh hạ và giáo dục bằng tình thương của một người mẹ" (CĐ Vatican II, Hiến chế tín lý Lumen gentium 63).
Chức năng làm mẹ đồng trinh của Đức Maria trong ý định của Thiên Chúa
502 90. Khi nhìn toàn bộ mặc khải với đôi mắt đức tin, chúng ta có thể khám phá những lý do nhiệm mầu khiến Thiên Chúa trong ý định cứu độ của Người, đã muốn rằng Con của Người sinh ra bởi một trinh nữ. Những lý do này liên hệ đến con người và sứ mạng cứu chuộc của Đức Kitô, cũng như đến việc Đức Maria đón nhận sứ mạng này cho tất cả loài người.
503 422. Sự đồng trinh của Đức Maria cho thấy mầu nhiệm Nhập Thể hoàn toàn do Thiên Chúa khởi xướng. Đức Giêsu chỉ có Thiên Chúa là Cha (Lc 2,48-49). "Nhân tính mà Người đã đảm nhận không hề tách Người khỏi Chúa Cha. Người là Con của Chúa Cha theo thiên tính, là con của Mẹ Maria theo nhân tính, nhưng là Con của Thiên Chúa theo hai bản tính" (CĐ Frioul năm 796 hoặc 797: DS 619).
504 359. Đức Giêsu nhập thể trong lòng Trinh Nữ Maria bởi phép Chúa Thánh Thần vì Người là Ađam mới (1 Cr.15,45) khởi đầu cho sáng tạo mới: "Người thứ nhất bởi đất mà ra thì thuộc về đất; người thứ hai tự trời mà đến" (1 Cr 15,47). Ngay từ lúc nhập thể, nhân tính Đức Kitô đã tràn đầy Thánh Thần, vì Thiên Chúa "ban Thánh Thần cho Người vô ngần vô hạn" (Ga 3,34). Chính từ "nguồn sung mãn" của Người, là đầu của nhân loại được cứu chuộc mà "chúng ta đã lãnh nhận hết ơn này đến ơn khác" (Ga 1,16).
505 1265. Khi nhập thể trong lòng Đức Trinh Nữ, Đức Giêsu, Ađam mới, đã khởi đầu cuộc sinh hạ mới những người con được nhận làm nghĩa tử trong Thánh Thần nhờ đức tin. "Việc ấy xảy ra cách nào?" (Lc 1,34) (Ga 3,9). Việc thông phần vào sự sống Thiên Chúa không phải "do khí huyết, cũng chẳng phải do ý muốn của xác thịt, hay ý muốn nam nhân, nhưng do chính Thiên Chúa" (Ga 1, 13). Sự sống mới này được đón nhận cách trinh khiết, bởi nó hoàn toàn do Thánh Thần tặng ban cho nhân loại. Con người được mời gọi kết hiệp với Thiên Chúa như trong mọi giao ước hôn nhân; ơn gọi này, đã được thực hiện viên mãn nơi Đức Maria làm Mẹ mà vẫn đồng trinh (2 Cr 11,2).
506 148, 1814. Đức Mẹ đồng trinh, vì sự đồng trinh của Đức Maria là dấu chỉ đức tin của Mẹ, một đức tin "không bị mối nghi ngờ nào làm phai nhạt (CĐ Vatican II, Hiến chế tín lý Lumen gentium 63)" và là dấu chỉ tận hiến trọn vẹn để chu toàn ý định của Thiên Chúa (1 Cr 7, 34-35). Chính nhờ đức tin mà Đức Maria trở thành Mẹ Đấng Cứu Thế: "Đức Maria thật là diễm phúc vì mẹ đã tin vào Đức Kitô hơn là vì Mẹ đã cưu mang thân xác Ngài" (Thánh Augustinô, De sancta virginitate, tiểu luật về Đức Trinh Nữ 3).
507 967 149. Đức Maria, vừa là Trinh Nữ vừa là Mẹ, vì vừa là hình ảnh vừa là sự thể hiện trọn vẹn của Hội Thánh (CĐ Vatican II, Hiến chế tín lý Lumen gentium 63). "Hội Thánh, vì tin tưởng đón nhận lời Thiên Chúa, nên cũng được làm Mẹ. Thực vậy, nhờ việc rao giảng và ban phép rửa, Hội Thánh sinh hạ những người con được thụ thai bởi Thánh Thần. Họ được Thiên Chúa sinh ra để lãnh nhận đời sống mới bất diệt. Hội Thánh cũng là Trinh Nữ, bởi đã giữ gìn toàn vẹn và tinh tuyền lòng trung nghĩa đối với Phu Quân" (CĐ Vatican II, Hiến chế tín lý Lumen gentium 64).
TÓM LƯỢC
508. Trong dòng dõi bà Evà, Thiên Chúa đã chọn Đức Trinh Nữ Maria làm Mẹ của Con Ngài. "Mẹ đầy ơn phúc", là "hoa trái tuyệt vời nhất của công trình cứu chuộc" (CĐ Vatican II, Hiến chế Sacrosanctum Concilium, 103). Ngay từ giây phút đầu tiên khi tượng thai, Mẹ đã được hoàn toàn gìn giữ khỏi tỳ ố nguyên tội và suốt cả đời, Mẹ vẫn luôn tinh tuyền không phạm tội riêng nào.
509. Đức Maria thực sự là "Mẹ Thiên Chúa" vì là Mẹ của Con Thiên Chúa làm người, người Con hằng hữu ấy cũng chính là Thiên Chúa.
511. Đức Trinh nữ Maria đã "cộng tác vào việc cứu độ nhân loại, nhờ lòng tự do tin và tự do vâng phục" (CĐ Vatican II, Hiến chế tín lý Lumen gentium56). Mẹ đã nói lên lời Xin Vâng "nhân danh toàn nhân loại" (Thánh Tôma Aquinô, Summa theologiae, tổng luận thần học 3,30,1). Nhờ vâng phục, Mẹ đã trở thành Evà mới, mẹ của chúng sinh.
Xin Thiên Chúa là Cha Nhân Từ chúc lành cho
Quý Cha, Quý Tu Sỹ và Quý Anh Chị Em
Phòng Đạo Binh Hồn Nhỏ